GSYH verileri 1995’e kadar güncellendi: Suriyeli nüfus dahil

Bu revizyon, yalnızca verilerin güncellenmesini değil; aynı zamanda veri altyapısının güçlendirilmesini, sınıflamaların modernizasyonunu ve hesaplama yöntemlerinde önemli iyileştirmelerin gerçekleştirilmesini kapsıyor.

TÜİK’in yaptığı bu çalışmalar, Türkiye ekonomisine dair daha güvenilir, karşılaştırılabilir ve şeffaf istatistiklerin ortaya çıkmasını sağlayacak.

Revizyon sürecinin merkezinde, ulusal ekonomiye dair verilerin hem içerik hem de metodoloji açısından uluslararası standartlarla uyumlu hale getirilmesi yer alıyor. TÜİK, bu süreçte özellikle Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) ile yakın bir iş birliği yürüttü.

Eurostat ile yürütülen ortak projeler, Türkiye’nin ulusal hesaplar sisteminde teknik ve metodolojik uyumlaştırmalar yapılmasına olanak sağladı.

Bu kapsamda, kullanılan veri toplama yöntemlerinden hesaplama tekniklerine kadar birçok alanda önemli iyileştirmeler gerçekleştirildi.

Revizyonun bir diğer önemli boyutu ise veri altyapısının güncellenmesi oldu. TÜİK, ulusal hesaplar sistemi için kullanılan mevcut veri altyapısını modern teknolojilerle destekleyerek, veri toplama, işleme ve raporlama süreçlerini daha etkin hale getirdi.

Bu sayede hem veri doğruluğu artırıldı hem de veri üretim süreçlerinde hız ve verimlilik sağlandı. Veri altyapısındaki bu güncellemeler, gelecekte ulusal ekonomiye dair istatistiklerin daha hızlı ve güvenilir bir şekilde üretilmesine imkan tanıyor.

Sınıflamalarda yapılan değişiklikler de revizyonun önemli bir bileşeni olarak öne çıkıyor. TÜİK, ekonomik faaliyetleri daha detaylı ve güncel bir şekilde sınıflandırmak amacıyla mevcut sınıflama sistemlerinde revizyonlar yaptı.

Bu revizyonlar, hem sektörlerin performansının daha doğru izlenmesini sağlıyor hem de ekonomik göstergelerin uluslararası karşılaştırmalarda daha tutarlı olmasına katkıda bulunuyor.

Yeni sınıflamalar sayesinde, Türkiye’nin farklı ekonomik sektörlerine dair analizler daha net ve ayrıntılı hale geliyor.

Hesaplama yöntemlerinde yapılan güncellemeler ise revizyonun teknik boyutunu oluşturuyor. TÜİK, ulusal hesapların hesaplanmasında kullanılan metodolojileri gözden geçirerek, daha modern ve uluslararası standartlara uygun yöntemler uygulamaya aldı.

Bu kapsamda, özellikle gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH), gelir dağılımı, tasarruf ve yatırım gibi temel ekonomik göstergelerin hesaplanmasında yeni yaklaşımlar benimseniyor.

Bu yöntemsel değişiklikler, Türkiye ekonomisinin daha doğru ve güvenilir bir şekilde ölçülmesini sağlayacak.

TÜİK’in yürüttüğü bu revizyon çalışmaları, aynı zamanda veri kullanıcıları için daha şeffaf ve erişilebilir bir istatistik ortamı yaratmayı hedefliyor.

Güncellenen veri altyapısı ve hesaplama yöntemleri, akademisyenler, araştırmacılar, politika yapıcılar ve iş dünyası için daha güvenilir veri kaynakları sunuyor.

Bu sayede, ekonomik karar alma süreçlerinde doğru ve güncel verilere dayalı politikalar geliştirilmesi mümkün hale geliyor.

Eurostat ile yapılan iş birliği, Türkiye’nin ulusal hesaplar sistemini Avrupa ve uluslararası standartlarla uyumlu hale getirme açısından büyük önem taşıyor. Bu iş birliği çerçevesinde, hem metodolojik hem de teknik alanlarda uyumlaştırmalar gerçekleştirildi.

Örneğin, hesaplama yöntemleri, sınıflama yapıları ve veri raporlama süreçleri, Avrupa Birliği ülkelerinde kullanılan yöntemler ile uyumlu hale getirildi.

Böylece, Türkiye’nin ekonomik verileri uluslararası karşılaştırmalarda daha güvenilir bir referans noktası olarak kullanılabilecek.

Revizyon çalışmaları, Türkiye ekonomisinin daha doğru bir şekilde izlenmesini sağlarken aynı zamanda uzun vadeli ekonomik planlamalara da katkıda bulunuyor.

Güncel ve güvenilir veriler, ekonomik büyüme, istihdam, yatırım ve tasarruf gibi kritik göstergelerin analiz edilmesine olanak tanıyor.

Bu sayede, hem kamu politikalarının hem de özel sektör stratejilerinin daha sağlıklı bir temele dayanması mümkün oluyor.

TÜİK’in bu kapsamlı revizyon süreci, gelecekte ulusal hesaplar sisteminin sürdürülebilirliğini de güvence altına alıyor.

Modern veri altyapısı ve güncellenmiş hesaplama yöntemleri, değişen ekonomik koşullara hızlı bir şekilde uyum sağlama kapasitesini artırıyor. Böylece, Türkiye ekonomisine dair istatistikler sürekli olarak güncel ve güvenilir bir şekilde üretilebilecek.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun yürüttüğü Ulusal Hesaplar Sistemi revizyonu, hem metodolojik hem de teknik açıdan önemli bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.

Veri altyapısının güçlendirilmesi, sınıflamaların güncellenmesi ve hesaplama yöntemlerinin modernize edilmesi, Türkiye ekonomisinin daha doğru bir şekilde izlenmesini sağlıyor.

Eurostat ile yapılan iş birliği ise bu sürecin uluslararası standartlarla uyumlu olmasını güvence altına alıyor.

Tüm bu çalışmalar, ekonomik verilerin şeffaf, güvenilir ve karşılaştırılabilir olmasını sağlayarak, Türkiye’nin ekonomik geleceğine dair daha sağlıklı kararlar alınmasına olanak tanıyor.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun yürüttüğü bu revizyon süreci, sadece bir teknik güncelleme olmanın ötesinde, ülkenin ekonomik planlama ve strateji geliştirme kapasitesini de artıran kapsamlı bir adım olarak öne çıkıyor.

Bu sayede hem kamu kurumları hem de özel sektör, daha sağlam verilerle desteklenen ekonomik kararlar alabilecek ve Türkiye ekonomisinin büyüme potansiyelini daha sağlıklı bir şekilde değerlendirebilecek.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ulusal hesaplar sisteminde kapsamlı bir revizyon sürecini tamamladı. Yapılan bu değişiklikler, yalnızca mevcut verilerin güncellenmesiyle sınırlı kalmayıp, ulusal hesaplar metodolojisinin uluslararası standartlara uyumunu da güçlendirdi.

Revizyonun etkileri önümüzdeki aylarda yayımlanacak çeşitli haber bültenlerine de yansıtılacak. Buna göre, 2 Ekim 2025 tarihinde “Devlet Hesapları, 2024”, 9 Ekim 2025’te “Kurumsal Sektör Hesapları, 2024” ve 11 Aralık 2025’te “İl Bazında Gayrisafi Yurtiçi Hasıla, 2024” isimli bültenlerde revize edilmiş veriler yer alacak. Bu sayede sistemdeki tüm hesap setleri dengeli ve tutarlı bir biçimde sunulmuş olacak.

Arz ve Kullanım Tablolarında Güncelleme

Revizyon sürecinde öncelikli adımlardan biri, 2023 yılına ait arz ve kullanım tablolarının yeniden oluşturulması oldu.

Yeni tablolar, güncel veri kaynaklarının entegrasyonu ve idari kayıtların daha etkin biçimde kullanılması sayesinde, A-64 düzeyinde hazırlandı.

Böylece, uluslararası standartlarla uyumlu olarak gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) hesaplarının dengelenmesi sağlandı.

Arz ve kullanım tabloları ile birlikte girdi-çıktı tabloları da yenilenerek, sanayi ve ürün gruplarının sınıflandırılmasında NACE Rev.2 ve CPA Rev.2.1 esas alındı.

Bu güncellemeler, ekonomik analizlerin doğruluğunu artırmanın yanı sıra, üretim ve tüketim zincirlerinin detaylı bir biçimde izlenmesine imkan tanıyor.

Yıllık GSYH Hesapları Yeniden Yapılandırıldı

Revizyon süreci kapsamında yıllık GSYH hesaplamaları da kapsamlı bir biçimde güncellendi. Üretim, harcama ve gelir yöntemleriyle yapılan hesaplamalar, cari fiyatlar üzerinden; üretim ve harcama yöntemleri ise zincirlenmiş hacim endeksi üzerinden yeniden ele alındı.

2015–2023 dönemi için tüm üretim ve harcama kalemleri yeniden hesaplanarak, serinin tutarlılığı sağlandı.

Katma değer hesaplamalarında NACE Rev.2 sınıflaması A86 düzeyinde kullanıldı ve veriler, serinin 1995 yılına kadar geri çekilmesiyle uzun dönemli bir perspektif kazandı.

Bu sayede hem tarihsel analizler hem de geleceğe dönük projeksiyonlar için güvenilir bir temel oluşturuldu.

Çeyreklik GSYH Hesaplarında Metodolojik Yenilik

Çeyreklik GSYH hesaplamalarında da önemli metodolojik değişiklikler yapıldı. Üretim, harcama ve gelir yöntemleri temel alınarak yapılan hesaplamalarda, yeni idari veriler ve NACE Rev.2 sınıflaması A-10 düzeyinde güncellenmiş serilere yansıtıldı.

Mevcut çeyreklik seriler, 1998’den itibaren başlamakta olup, yapılan revizyonla 1995 yılına kadar genişletildi.

2015 sonrası veriler doğrudan, 2015 öncesi ise dolaylı yöntemlerle revize edilerek, uzun dönemde uyumlu bir zaman serisi oluşturuldu.

Zincirlenmiş Hacim Endeksi Serilerinde Düzenlemeler

GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, ekonomik büyüklüklerin fiyat etkisinden arındırılması amacıyla yeniden hesaplandı.

Bu kapsamda Avrupa hesap sisteminin önerdiği yıllık bağlantı yöntemi uygulandı ve baz yıl 2009=100 olarak belirlendi.

Hem cari fiyatlar hem de hacim endeksleri 1995 yılına kadar güncellendi. Ayrıca, takvim ve mevsim etkilerinden arındırılmış tüm seriler de aynı döneme kadar revize edilerek, çeyreklik ve yıllık analizlerde tutarlılık sağlandı.

Gelir Yöntemiyle Hesaplamalarda Veri Seti Genişletildi

Gelir yöntemiyle yapılan GSYH tahminlerinde, idari verilerin kapsamı önemli ölçüde genişletildi. Sosyal Güvenlik Kurumu, Gelir İdaresi Başkanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu ve TÜİK anketleri gibi kaynaklardan elde edilen veriler doğrudan hesaplamalara dahil edildi.

Ayrıca kayıtdışı ekonomi oranları güncellenerek modele eklendi. İşletme artığı ve karma gelir gibi bileşenler de revize edildi.

Tüm gelir kalemleri, 1995 yılına kadar geri götürülerek uzun dönemli karşılaştırma yapılabilir hale getirildi.

GSYH Serilerinin Uzun Döneme Yayılması

1998–2008 dönemine ait 2009=100 bazlı serideki çakışan yıllar üzerinden katkı analizleri yapılarak katma değer hesapları mixed-splicing yöntemiyle geriye projekte edildi.

1995–1997 dönemi için ise retropolasyon tekniği kullanıldı. Böylece, üretim yöntemiyle elde edilen GSYH verileri 1995–2025 dönemine kadar yeniden yapılandırılmış oldu.

A21 ve A86 düzeyinde yapılan bu yeniden yapılandırma, ekonomik büyüklüklerin ve sektörlerin dönemler boyunca karşılaştırılabilirliğini sağladı.

Suriyeli Nüfus Hesaplamalara Dahil Edildi

Revizyon sürecinde dikkat çeken bir diğer yenilik, geçici koruma altındaki Suriyeli nüfusun kişi başına GSYH hesaplarına dahil edilmesi oldu.

İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı verileri kullanılarak, 2013–2024 dönemi için yıl ortası nüfus hesaplarına Suriyeli göçmenler eklendi.

Bu sayede, kişi başına düşen GSYH verileri hem güncellendi hem de geçmişe dönük olarak yeniden hesaplanarak, daha kapsayıcı ve doğru bir ekonomik göstergeler seti oluşturuldu.

Revizyonun Önemi ve Geleceğe Etkisi

Yapılan bu kapsamlı revizyon, Türkiye’nin ulusal hesaplar sisteminde hem metodolojik hem de veri kalitesi açısından önemli bir adımı temsil ediyor.

Arz ve kullanım tablolarından çeyreklik GSYH serilerine, gelir yönteminden zincirlenmiş hacim endeksine kadar tüm hesaplamalar güncellenmiş ve uluslararası standartlarla uyumlu hale getirilmiş oldu.

Revizyon, ekonomi politikalarının ve stratejik planlamaların daha sağlıklı verilere dayanmasını sağlayacak, ekonomik analizlerde ve karşılaştırmalarda güvenilirliği artıracak.

Özellikle uzun dönemli veri serilerinin 1995 yılına kadar genişletilmesi, araştırmacılar ve ekonomistler için geçmişten günümüze dönük daha kapsamlı analizler yapma olanağı sunuyor.

Ayrıca, kayıtdışı ekonomi oranlarının güncellenmesi, gelir bileşenlerinin ayrıntılı şekilde revize edilmesi ve Suriyeli nüfusun kişi başına düşen GSYH hesaplarına dahil edilmesi, ekonomik göstergelerin gerçekçi ve kapsayıcı bir biçimde yorumlanabilmesini sağlıyor.

TÜİK tarafından yapılan bu revizyon, ulusal hesaplar sistemini hem ulusal hem de uluslararası düzeyde daha güvenilir, şeffaf ve karşılaştırılabilir bir hale getirdi.

2025 sonuna kadar yayımlanacak tüm ilgili bültenlerde bu revizyonun yansıtılması, Türkiye ekonomisine dair veri kullanıcıları için güçlü bir referans noktası oluşturacak.