Patronlardan bankalara ‘faizleri indirin’ çağrısı!

Merkez Bankası’nın faiz indirimi sürecine başlamasıyla sevinen reel sektör, bankaların ticari kredi faizlerinde indirime gitmemesi nedeniyle hayal kırıklığına uğradı. Edinilen bilgiye göre, Merkez Bankası’nın politika faizini 300 baz puan indirerek yüzde 43’e indirmesinin ardından mevduat faizleri yüzde 47’lerden yüzde 43 seviyelerine inerken, ticari kredilerde ise neredeyse hiç düşmedi.

Ekonomim'den Merve Yiğitcan'ın haberine göre, ticari kredi faizlerinin kamu bankalarında yüzde 54-55, özel bankalarda yüzde 60 bandında seyrettiği öğrenildi.

Mevduat faizine anında indirim uygulayan bankaların ticari tarafta indirimi gündeme almamasına tepki gösteren iş dünyası temsilcileri, finansman sorunlarının üretim kayıplarını ve kapanışları hızlandırdığı son dönemde ticari kredi faizlerinin politika faizindeki indirime paralel seyretmesini talep ediyor.

EROĞLU: ARZ-TALEP DENGESİZLİĞİ FIRSAT GÖRÜLMEMELİ

TOBB Plastik, Kauçuk ve Kompozit Sanayi Meclisi Başkanı Yavuz Eroğlu, şu anda ticari kredi tarafında arz talep dengesinin bozulmuş olduğunu dile getirirken, “İşletmelerden krediye yoğun talep var, zira finansman ihtiyaçları çok yüksek. Buna karşın bankalar tarafında arzın daha az olduğu bir dönem söz konusu” dedi. Politika faizine gelen indirimlerin ticari kredi faizlerine hızlı yansımamasının temel nedeninin de bu olduğuna işaret eden Eroğlu, bankaların kredi talebi yüksek olan piyasada faizi indirmek yerine direnç gösterdiğini vurguladı. Ancak bu dönemde finansman koşullarında bir miktar gevşemeye gidilmesinin finans kuruluşlarının da yararına olabileceğini vurgulayan Eroğlu, “Çünkü son dönemde finansman darboğazında zorlanan firmaların sayısı arttıkça bankaların kredi dönüşlerinde de önemli sıkıntılar yaşanıyor. Burada bankalar finansmana ulaşımdaki darboğazı kısa vadeli stratejiler ile fırsatı çevirmek yerine orta vadeli stratejiyle düşünerek kendilerine de bir fayda sağlayabilirler. Orta vadeli strateji ile bankalar da kendileri için daha sürdürülebilir kar elde edebilir” dedi.

ÖKSÜZ: MEVDUATTAKİ REAKSİYONU GÖSTERMİYORLAR

İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Başkanı Ahmet Öksüz, bankaların Merkez Bankası’nın faiz indiriminin ardından mevduat faizini hemen düşürdüklerini, ancak ticari kredi faizlerinde aynı reaksiyonu göstermediklerini söylerken, son indirim sonrasında da benzer bir durumun yaşandığını dile getirdi. Buna karşın ihracatçıların birtakım sorunlarla mücadele ettiğine işaret eden Öksüz, “Bir yandan kur sorunu devam ediyor, hala kur artışları enflasyonun gerisinde seyrediyor. Bir yandan da finansman maliyeti hala çok yüksek. Faiz ve kur sarmalındaki ihracatçılar sıkıntılı bir dönemde geçiyor. Umarız bu faiz indirimleri devam eder, ancak bankaların da bu noktada kredi faizlerini düşürmeleri gerekiyor, yoksa hiçbir anlamı olmuyor” ifadelerini kullandı.

NARBAY: BU FAİZ ORTAMINDA SANAYİCİNİN PARA KAZANMASI MÜMKÜN DEĞİL

Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Toygar Narbay, ticari kredi maliyetlerinin çok yüksek olduğunu, politika faizindeki 300 baz puanlık indirimin de aynı şekilde yansıtılsa dahi bu maliyeti indirmeye yetmeyeceğini söyledi. Geçmiş enflasyonun yüzde 35, gelecek enflasyonun ise yüzde 23 olduğunu aktaran Narbay, “Bankaların ticari kredi faizi ise yüzde 54-55’lerde. Yani beklenen enflasyonun çok üzerinde ticari kredi faizi var. Bu faiz oranlarının çok hızlı şekilde aşağı inmesi gerekiyor” dedi. Yüksek faizin Türkiye’de enflasyon yaratmaya başladığı uyarısında bulunan Narbay, şu uyarılarda bulundu: “Yüksek faiz 4 şekilde enflasyona etki ediyor. Birincisi yüksek ticari kredi faizleri, vadeli satışlara ürün fiyatına geçiş yapıyor. İkincisi kredi kartı komisyonları ile enflasyonu etkiliyor. Üçüncü olarak ithalatta kullanılan forward kurda faiz çarpanı olduğu için ithal ürün fiyatlarının artmasına yol açıyor. Son olarak da para arzının artmasına yol açıyor. Çünkü bugün politika faizi yüzde 43, ama gelecek haziranda beklenen enflasyon yüzde 23. Böyle olunca aradaki makas kadar para hacmini artırmış oluyorsunuz. Bu da enflasyona neden oluyor.” Bu faiz ortamında da sanayicinin ve tüccarın para kazanmasının mümkün olmadığını vurgulayan Narbay, “Acilen yeni bir KGF’nin çıkarılması, Eximbank reeskont kredilerinden faiz tahsilatının önden değil sondan yapılması gibi önlemler alınması lazım” diye konuştu.

ÖNDER: SIKINTIYA GİRECEK FİRMA SAYISININ ARTMASINDAN ENDİŞELİYİZ

Zücaciyeciler Derneği (ZÜCDER) Başkanı Burak Önder, şu anda politika faizinin düşmesine rağmen finansmanın hem erişimi hem de kalitesi noktasında sıkıntıların sürdüğünü söylerken, bankaların hala kredi kanallarını açmaya sıcak bakmadığını ifade etti. Öte yandan, Merkez Bankası’nın faiz indiriminin önemli olduğunu kaydeden Önder, ancak ticari kredi tarafında gerçek bir genişlemenin olması için, ticari kredilerde büyüme sınırlamasının da regülasyonla genişletilmesi gerektiğini savundu. Finansman darboğazının yaşandığı bu sürecin sene sonuna kadar devam etmesinin sanayi kesimi üzerinde baskı yaratacağı ve tansiyonu yükselteceği uyarısında bulunan Önder, “Sıkıntıya girecek firma sayısının artacağından endişeliyiz. Belki ihracatımız artıyor ancak incelediğimizde belli başlı kalemler bu artışı sırtlıyor; tamamıyla sanayi ihracatındaki artışla büyümüyor ihracat. Bir yandan da ithalat hala çok cazip, iç piyasada da birçok kesim ithalata yöneliyor, bu durum üretimde kalıcı hasar yaratabilir. Kamunun elinde geniş kaynak olmadığını biliyoruz, ama bu sınırlı kaynağın üretim ve ihracata yönlendirilmesi gerekiyor” değerlendirmelerinde bulundu.

ÖNEL: BEKLENTİ, FAİZ MALİYETİNİN DÜŞÜRÜLMESİ

İstanbul Tüccarlar Kulübü Başkanı İlker Önel de, işletme sermayesinin en düşük, talebin en zayıf, operasyonel maliyetlerin de en yüksek olduğu bir dönemden geçildiğini hatırlatırken, “TCMB hem politika faizini, hem de gecelik borçlanma faizini 300 baz puan düşürmesine rağmen, her dönem olduğu gibi bankalar reel sektörün kullandığı ticari kredi maliyetlerini düşürmedi. Ticari ve bireysel mevduat faizini aynı gün 5 puan birden düşürmelerine rağmen, ticari kredi faizleri hala kamu bankalarında yüzde 54- 55, özel bankalarda yüzde 60 bandında bulunuyor. Beklentimiz bir an önce beklenen oranın düşürülüp faiz maliyetinin azalmasıdır” dedi.