ÖTV’de fren kararı: Yüksek artış beklentisi sınırlandırıldı

Söz konusu karar kapsamında özellikle akaryakıt ürünleri ile tütün mamulleri ve alkollü içeceklerde uygulanan maktu vergi tutarları ve asgari maktu vergi miktarları yeniden belirlendi. Yapılan bu düzenleme, hem tüketici fiyatlarını hem de kamu gelirlerini doğrudan etkilemesi açısından dikkat çekiyor.

ÖTV’de Fren Kararı: Yüksek Artış Beklentisi Sınırlandırıldı

ÖTV, Türkiye’de belirli mal ve ürünler üzerinden alınan dolaylı vergiler arasında önemli bir yer tutuyor. Akaryakıt, sigara ve alkollü içecekler gibi ürünler, hem yüksek tüketim oranları hem de kamu sağlığı ve çevresel etkiler nedeniyle uzun süredir bu verginin temel kalemleri arasında bulunuyor.

Akaryakıt, Sigara ve Alkole Kontrollü Zam

Resmi Gazete’de yayımlanan son karar ile birlikte bu ürün gruplarında uygulanan vergi tutarlarının güncellenmesi, ekonomik koşullar ve enflasyonla mücadele politikaları çerçevesinde değerlendiriliyor.

Yİ-ÜFE Yerine Sınırlı Artış: Fiyat Baskısına Müdahale

Cumhurbaşkanı Kararı’na göre, akaryakıt ürünlerinde uygulanan maktu ÖTV tutarları yeniden hesaplanarak güncel seviyelere çıkarıldı.

Enflasyonla Mücadelede Vergi Ayarı

Bu kapsamda benzin, motorin ve LPG gibi ürünlerin her biri için litre başına alınan sabit vergi tutarlarında değişikliğe gidildi.

Pompa Fiyatları Yükseldi: Benzin ve Motorinde Yeni Dönem

Uzmanlar, bu düzenlemenin pompa fiyatlarına doğrudan yansımasının kaçınılmaz olduğunu belirtirken, nihai fiyat artışlarının küresel petrol fiyatları ve döviz kuru hareketleriyle birlikte şekilleneceğine dikkat çekiyor.

Vergi Politikasıyla Dezenflasyon Hamlesi

Sigara ve diğer tütün ürünlerinde de maktu vergi ve asgari maktu vergi tutarları yeniden düzenlendi. Bu tür ürünlerde uygulanan vergi sistemi, hem nispi (oran üzerinden) hem de maktu (sabit tutar) vergileri içeriyor.

Sigara ve Alkollü İçkilerde ÖTV Güncellendi

Asgari maktu vergi ise, ürünün satış fiyatı ne olursa olsun devletin almayı garanti altına aldığı minimum vergi tutarını ifade ediyor.

Bütçe ve Enflasyon Hedefleri Arasında Hassas Denge

Yeni kararla birlikte bu alt sınır yükseltilmiş oldu. Bu durum, özellikle düşük fiyatlı sigara markalarında daha belirgin fiyat artışlarına yol açabileceği şeklinde yorumlanıyor.

Cumhurbaşkanı Kararıyla ÖTV Artışına Üst Sınır

Alkollü içecekler de yapılan düzenlemeden etkilenen bir diğer önemli ürün grubu olarak öne çıkıyor. Bira, şarap ve distile alkollü içkilerde uygulanan maktu ÖTV tutarları güncellenirken, ürünlerin alkol derecesi ve türüne göre farklı vergi seviyeleri belirlendi.

Yetkililer, bu düzenlemenin temel amacının hem kamu gelirlerini artırmak hem de alkollü içecek tüketimini kontrol altında tutmak olduğunu ifade ediyor.

Ekonomi çevreleri, ÖTV’de yapılan bu güncellemenin bütçe dengeleri açısından önemli bir katkı sağlayacağını değerlendiriyor.

Dolaylı vergiler, Türkiye’de vergi gelirleri içerisinde önemli bir paya sahip olduğu için, bu tür düzenlemeler kamu maliyesi açısından kritik görülüyor.

Özellikle artan kamu harcamaları ve bütçe açığı ile mücadele kapsamında, ÖTV gelirlerinin artırılması sıkça başvurulan bir yöntem olarak öne çıkıyor.

Öte yandan tüketici tarafında ise düzenlemenin hayat pahalılığı üzerindeki etkileri tartışılıyor. Akaryakıt fiyatlarında yaşanabilecek artışların, ulaşım maliyetleri başta olmak üzere birçok mal ve hizmetin fiyatına dolaylı olarak yansıması bekleniyor.

Benzer şekilde sigara ve alkollü içecek fiyatlarındaki artışlar da hane halkı harcamalarını etkileyebilecek unsurlar arasında yer alıyor.

Uzmanlar, yapılan düzenlemenin aynı zamanda sağlık politikalarıyla da ilişkilendirildiğini vurguluyor. Sigara ve alkollü içecekler üzerindeki yüksek vergilerin, bu ürünlerin tüketimini azaltmaya yönelik bir araç olarak kullanıldığı biliniyor.

Bu kapsamda maktu ve asgari maktu vergilerdeki artışın, özellikle gençler ve düşük gelir grupları üzerindeki caydırıcı etkisinin artırılması hedefleniyor.

Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Cumhurbaşkanı Kararı, ilgili kurumlar tarafından uygulanmaya başlanırken, piyasaların ve tüketicilerin bu değişikliklere nasıl tepki vereceği önümüzdeki dönemde daha net görülecek.

Akaryakıt dağıtım şirketleri, tütün ürünleri üreticileri ve ithalatçı firmalar, yeni vergi oranlarını fiyatlarına yansıtmaya hazırlanırken, perakende satış noktalarında da güncellenmiş fiyat listelerinin yer alması bekleniyor.

Özel Tüketim Vergisi tutarlarında yapılan bu yeniden belirleme, ekonomik, mali ve sosyal boyutlarıyla geniş yankı uyandıran bir düzenleme olarak öne çıkıyor.

Akaryakıt, sigara ve alkollü içecekler gibi geniş kitleleri ilgilendiren ürünlerdeki vergi değişiklikleri, hem devletin gelir politikalarını hem de tüketicilerin günlük yaşamını doğrudan etkiliyor.

Önümüzdeki süreçte bu düzenlemenin enflasyon, tüketim alışkanlıkları ve bütçe dengeleri üzerindeki etkileri yakından takip edilecek.

Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Kanunu uyarınca, akaryakıt ürünleri, tütün mamulleri ve alkollü içkilerde uygulanan ÖTV tutarları her yıl ocak ve temmuz aylarında güncellenmektedir.

Bu güncelleme, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) kapsamında, son altı aylık dönemde meydana gelen değişim oranı esas alınarak yapılmaktadır.

Normal koşullarda söz konusu ürün gruplarında, Yİ-ÜFE oranında otomatik bir artış öngörülmektedir.

Ancak alınan Cumhurbaşkanı Kararı ile 2025 yılının Temmuz–Aralık dönemine ilişkin ÖTV artışlarında farklı bir uygulamaya gidilmiştir.

Yİ-ÜFE verilerine göre söz konusu dönemde ÖTV tutarlarında yapılması gereken artışın yüzde 10’un üzerinde olması beklenirken, bu artış oranı sınırlandırılmıştır.

Böylece akaryakıt ürünlerinde ÖTV artışı yüzde 6,95, sigara ve alkollü içeceklerde ise yüzde 7,95 olarak belirlenmiş ve fiyatlar üzerindeki baskının azaltılması hedeflenmiştir.

Söz konusu düzenleme yalnızca mevcut dönemle sınırlı kalmamış, 2026 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu çerçevesinde de benzer bir yaklaşım benimsenmiştir.

Buna göre, akaryakıt, tütün ve alkollü içkilerde 2026 yılı için uygulanacak ÖTV artışlarının yüzde 7,84 oranı üzerinden hesaplanması öngörülmüştür.

Yapılan değerlendirmelerde, alınan bu kararın hem bütçe dengeleriyle hem de enflasyon hedefleriyle uyumlu olduğu vurgulanmıştır.

Düzenleme öncesinde akaryakıt ürünlerinde uygulanan ÖTV tutarları şu seviyelerdeydi: benzinde litre başına 13,86 TL, motorinde 12,99 TL, LPG’de ise 10,64 TL. Tütün ürünlerinde bir paket sigara için 55,5 TL ÖTV alınırken; alkollü içeceklerde biralarda 11,57 TL, şaraplarda 56,87 TL ÖTV uygulanıyordu.

Bazı yüksek alkollü içkilerde her litreye düşen alkol derecesi başına 17,78 TL, rakıda ise litre başına alkol derecesi başına 15,8 TL ÖTV bulunuyordu.

Cumhurbaşkanı Kararı sonrasında bu tutarlarda artışa gidildi. Buna göre benzinde litre başına ÖTV 14,82 TL, motorinde 13,9 TL, LPG’de ise 11,38 TL olarak yeniden belirlendi.

Sigaralarda bir paket için uygulanan ÖTV 56,78 TL’ye çıkarıldı. Alkollü içeceklerde ise biralarda 12,49 TL, şaraplarda 61,39 TL ÖTV uygulanması kararlaştırıldı.

Yüksek alkollü içkilerde litre başına alkol derecesi başına ÖTV 19,19 TL, rakıda ise 17,06 TL seviyesine yükseltildi.

Yetkililer, yapılan bu düzenleme ile maliye politikası ve para politikası arasında güçlü bir eşgüdüm sağlandığını, böylece dezenflasyon sürecine destek verildiğini ifade etti.

Ayrıca Orta Vadeli Program’da (OVP) öngörülen enflasyon tahminlerinin altında bir artış gerçekleştirilerek, fiyat istikrarına katkı sunulmasının amaçlandığı belirtildi.

ÖTV artışlarının ardından özellikle benzin ve motorin fiyatlarındaki değişim kamuoyunun gündeminde yer aldı.

Yayımlanan karar doğrultusunda, pompa fiyatlarına yansıyan net artış tutarları da kesinleşti. Buna göre benzinin litre fiyatına 1,32 TL, motorinin litre fiyatına ise 1,41 TL tutarında zam yansıdı.

Bu artışların ardından Türkiye’nin üç büyük ilinde oluşan tahmini güncel akaryakıt fiyatları da netleşti. İstanbul’da hem Avrupa hem de Anadolu Yakası’nda benzin ve motorin fiyatlarının 53 ve 54 TL sınırlarını aştığı görüldü.

Avrupa Yakası’nda benzinin litre fiyatı 51,87 TL’den 53,19 TL’ye, motorinin litre fiyatı ise 53,27 TL’den 54,68 TL’ye yükseldi. Anadolu Yakası’nda ise benzin 51,70 TL’den 53,02 TL’ye, motorin 53,10 TL’den 54,51 TL’ye çıktı.

Ankara’da yapılan ÖTV artışının ardından benzinin litre fiyatı 52,73 TL’den 54,05 TL’ye, motorinin litre fiyatı ise 54,28 TL’den 55,69 TL’ye yükselerek 55 TL bandının üzerine çıktı.

İzmir’de ise benzinin litre fiyatı 53,06 TL’den 54,38 TL’ye, motorinin litre fiyatı 54,62 TL’den 56,03 TL’ye ulaştı.

ÖTV düzenlemesi yalnızca akaryakıtla sınırlı kalmadı. Tütün ürünlerinde de vergi artışı yapıldı. Buna göre sigarada paket başına uygulanan ÖTV tutarı 17,2 TL seviyesine yükseltildi. Alkollü içkilerde ise rakı için 1.705 TL, cin ve votka için ise 1.919 TL ÖTV uygulanması kararlaştırıldı.

Öte yandan alkolsüz içecekler grubunda yer alan kolalı gazozlar ile meyveli ve sade gazozlarda da ÖTV oranı yüzde 35 olarak belirlendi. Bu düzenleme ile söz konusu ürünlerdeki vergi yükünün de yeniden yapılandırıldığı ifade edildi.

Alınan kararların temel amacının fiyat artışlarını sınırlamak, enflasyonla mücadeleyi desteklemek ve bütçe hedefleriyle uyumlu bir vergi politikası izlemek olduğu vurgulandı.

Yapılan sınırlı artışların, hem tüketici üzerindeki mali baskıyı azaltması hem de makroekonomik dengelere katkı sağlaması bekleniyor.