İstanbul zirvede: Pay senedi yatırımlarında rekor artış

Bu rakam, Türkiye genelinde borsaya yönelen yatırımcıların çoğunluğunun İstanbul’da olduğunu ve kentin finansal piyasalardaki ağırlığını net biçimde gösteriyor.

Eylül sonu itibarıyla pay senetlerine yatırım yapan bireylerin büyük kısmı İstanbul’da ikamet ediyor. İstanbul’u yatırımcı sayısı bakımından Ankara ve İzmir takip ediyor.

Bu üç şehir, Türkiye’nin borsa faaliyetlerinin kalbinin attığı merkezler olarak öne çıkıyor. Özellikle İstanbul, sadece yatırımcı sayısı ile değil, aynı zamanda toplam portföy büyüklüğüyle de diğer illeri geride bırakıyor. 3,1 trilyon liralık portföy, şehrin finansal piyasalardaki etkisini net bir şekilde gözler önüne seriyor.

Yabancı Yatırımcılar ve Portföy Dağılımı

Türkiye’deki yabancı yatırımcıların tercihleri de dikkat çekici. Eylül sonu verilerine göre, yurt dışı yerleşik yatırımcıların sayısı açısından ABD başı çekiyor.

Ancak portföy büyüklüğü açısından tablo biraz farklı: Katar, Türkiye borsasındaki en yüksek portföy değerine sahip yabancı yatırımcı kitlesi olarak öne çıkıyor.

Bu durum, yalnızca sayısal büyüklüğün değil, aynı zamanda yatırımların değerinin de ülke bazında farklılık gösterebildiğini gösteriyor. ABD’li yatırımcılar sayıca fazla olsa da, Katar’dan gelen yatırımcıların portföy büyüklüğü daha yüksek.

Yaş Grubuna Göre Borsa Profili

Türkiye’de borsada yatırım yapan bireylerin yaş dağılımına bakıldığında ise 45-49 yaş grubunun öne çıktığı görülüyor.

Bu yaş grubundaki yatırımcılar, hem deneyim hem de finansal birikim açısından diğer yaş gruplarına göre daha avantajlı konumda bulunuyor.

Bu durum, orta yaş grubunun borsada daha aktif olduğunu ve portföy büyüklüğünde de liderlik sağladığını ortaya koyuyor.

Genç yatırımcılar borsaya ilgi göstermeye başlasa da, en yüksek portföy değerine sahip kitlenin 45-49 yaş aralığında olması, finansal tecrübenin yatırım büyüklüğü üzerinde doğrudan etkili olduğunu gösteriyor.

Borsada Bölgesel Dengeler

Türkiye borsasında bölgesel olarak bakıldığında İstanbul’un ağırlığı diğer illere kıyasla oldukça belirgin. Ankara ve İzmir, yatırımcı sayısı açısından İstanbul’u takip etse de, toplam portföy büyüklüğü bakımından İstanbul’un gerisinde kalıyor.

Bu durum, finansal piyasaların merkezileşmiş yapısını ve İstanbul’un ekonomi içindeki kritik görevini bir kez daha doğruluyor.

Özellikle kurumsal yatırımlar ve bireysel yatırımcıların yoğunluğu, İstanbul’u Türkiye’nin borsa merkezi hâline getiriyor.

Yatırımcı Sayısı ve Piyasa Etkisi

Eylül sonu itibarıyla 1,5 milyon civarında yatırımcının aktif olarak borsada işlem yaptığı tahmin ediliyor. Bu sayı, Türkiye’de bireysel yatırımcının piyasalardaki etkinliğini ve İstanbul’un finansal piyasalar üzerindeki etkisini ortaya koyuyor.

Yatırımcı sayısındaki bu yoğunluk, piyasa hareketlerinin büyük ölçüde İstanbul’daki yatırımcı davranışlarına bağlı olduğunu gösteriyor.

Özetle, İstanbul, hem yatırımcı sayısı hem de portföy büyüklüğü açısından Türkiye borsasında açık ara lider konumunda.

Ankara ve İzmir takipçi şehirler olarak öne çıkarken, yabancı yatırımcılar açısından ABD sayısal üstünlük sağlasa da, portföy değeri bakımından Katar yatırımcıları öne çıkıyor.

Yaş grubu analizinde ise 45-49 yaş aralığındaki yatırımcılar, Türkiye’deki borsada en zengin ve en deneyimli yatırımcı kitlesini oluşturuyor.

Bu veriler, İstanbul’un Türkiye finans piyasalarındaki merkezi rolünü ve borsadaki güç dengesini net bir biçimde ortaya koyuyor.

Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) verilerine göre, Eylül ayı sonu itibarıyla İstanbul’da yerleşik yatırımcıların pay senedi yatırımları dikkat çekici bir büyüme gösterdi.

İstanbul’daki yatırımcıların portföy büyüklüğü bir önceki döneme kıyasla %25,7 artarak 3 trilyon 87 milyar 645 milyon liraya ulaştı. Bu artış, özellikle İstanbul’un finansal açıdan Türkiye’nin merkez üssü olma konumunu pekiştiriyor.

Şehir bazında pay senedi yatırımcılarına bakıldığında, İstanbul açık ara önde yer alıyor. Eylül sonu itibarıyla İstanbul’da 1 milyon 581 bin 682 yatırımcı bulunurken, başkent Ankara’da 649 bin 705, İzmir’de ise 433 bin 202 kişi yatırım yapıyor.

Portföy büyüklükleri açısından da İstanbul, başkenti ve İzmir’i geride bırakıyor. Ankara’daki yatırımcıların portföy değeri 345 milyar 236 milyon lira, İzmir’de ise 157 milyar 849 milyon lira olarak kaydedildi.

İstanbul’daki portföy değeri, yılbaşından Eylül sonuna kadar 630 milyar 362 milyon lira artış gösterdi. Geçen yıl Aralık ayında bu rakam 2 trilyon 457 milyar 283 milyon lira seviyesindeydi.

Aynı dönemde Ankara’daki yatırımcıların portföy değeri %31,9 artışla 83 milyar 420 milyon lira yükseldi, İzmir’de ise %28,4’lük artışla 34 milyar 923 milyon lira değer kazandı.

Öte yandan yatırımcı sayılarında yılın ilk dokuz ayında küçük düşüşler gözlemlendi: İstanbul’da %6, Ankara’da %6,9 ve İzmir’de %6,3 azalma kaydedildi.

Üç büyük şehirden sonra portföy büyüklüğünde öne çıkan şehir Bursa oldu. Eylül sonu itibarıyla Bursa’daki pay senedi yatırımlarının toplam değeri 97 milyar 203 milyon liraya ulaşırken, yatırımcı sayısı 266 bin 262 kişi olarak belirlendi.

Bursa’yı portföy büyüklüğü açısından Antalya (65 milyar 766 milyon lira), Adana (50 milyar 124 milyon lira), Gaziantep (49 milyar 559 milyon lira), Kocaeli (46 milyar 512 milyon lira), Balıkesir (32 milyar 732 milyon lira) ve Mersin (30 milyar 796 milyon lira) takip etti. Yatırımcı sayısında ise Bursa’dan sonra Antalya (221 bin 666), Kocaeli (185 bin 441), Adana (175 bin 383), Mersin (133 bin 287), Konya (128 bin 895) ve Balıkesir (117 bin 188) öne çıktı.

Yabancı yatırımcılar açısından değerlendirildiğinde ise ABD’den 927 yatırımcı ile en çok hesap açan ülke olurken, portföy büyüklüğü bakımından Katar ilk sırada yer aldı.

Katar’ın portföy değeri 640 milyar 759 milyon lira seviyesindeyken, ABD 505 milyar 364 milyon lira, Birleşik Krallık ise 332 milyar 949 milyon lira ile takip etti.

Listenin geri kalanında İspanya, Hollanda, Lüksemburg, Norveç, Cayman Adaları, İrlanda ve Singapur yer aldı. ABD, yabancı yatırımcı sayısında lider olurken, Birleşik Krallık ve Lüksemburg bu ülkeleri takip etti.

Endeksler bazında ise yatırımcıların ilgisi özellikle BIST 100 üzerinde yoğunlaştı. Eylül sonu itibarıyla BIST 100 endeksinde işlem yapan yatırımcı sayısı 4 milyon 761 bin 455 olarak belirlendi.

Sektör endeksleri incelendiğinde, sanayi endeksi 4 milyon 397 bin 448 yatırımcı ile en popüler sektör olurken, hizmetler endeksi 3 milyon 975 bin 148 yatırımcıya sahip. Bankacılık endeksi ise 995 bin 625 yatırımcı ile takip edilen endeksler arasında dikkat çekti.

Yaş gruplarına göre portföy büyüklüğü analizine bakıldığında, en zengin yatırımcı kitlesi 373,9 milyar lira ile 45-49 yaş grubunda yer aldı.

En fazla yatırımcı ise 35-39 yaş grubunda bulunuyor. 0-14 yaş grubu hem portföy büyüklüğü hem de yatırımcı sayısı açısından en düşük seviyede kaldı.

Yaş gruplarına göre portföy dağılımı ise şöyle: 0-14 yaşta 3,7 milyar lira, 15-19 yaşta 3,9 milyar lira, 20-24 yaşta 25,1 milyar lira, 25-29 yaşta 65,9 milyar lira, 30-34 yaşta 114,9 milyar lira, 35-39 yaşta 188 milyar lira, 40-44 yaşta 296,7 milyar lira, 45-49 yaşta 373,8 milyar lira.

Daha ileri yaş gruplarında ise portföy büyüklükleri 50-54 yaşta 356,1 milyar, 55-59 yaşta 274,1 milyar, 60-64 yaşta 185,3 milyar, 65-69 yaşta 146,2 milyar, 70-74 yaşta 101,5 milyar ve 75 yaş ve üzeri grupta 132,6 milyar lira olarak kaydedildi.

Bu veriler, Türkiye’de pay senedi yatırımlarının coğrafi ve demografik dağılımını net bir şekilde ortaya koyarken, İstanbul’un açık ara liderliğini ve 45-49 yaş aralığındaki yatırımcıların piyasadaki güçlü konumunu gözler önüne seriyor.