Anneye 24, babaya 15 gün! Ebeveyn izinlerinde tarihi adım

Özellikle doğum ve süt izni sürelerinde yapılacak değişikliklerle annelere daha uzun bir dinlenme ve bebeğiyle vakit geçirme imkânı sağlanacak.

Doğum İzinlerinde Devrim: Anneler 24, Babalar 15 Gün İzin Kullanacak

Yeni yasa taslağına göre, kadın çalışanların mevcut 16 haftalık doğum izni 24 haftaya çıkarılıyor. Böylece hem kamu hem de özel sektörde görev yapan anneler, doğum sürecinde daha fazla destek alacak.

Mevcut uygulamada işçi anneler ile memur anneler arasında izin süresi, kullanılabilecek ek haklar ve maaş ödemeleri açısından farklılık bulunuyordu. Yeni düzenleme, bu farkları tamamen ortadan kaldırarak çalışan tüm annelere eşit haklar tanıyor.

Bu kapsamda, doğum izninin ardından verilen süt izni süresi de yeniden düzenlenecek. Çalışan annelerin hem bebeğini emzirebilmesi hem de iş yaşamına daha rahat uyum sağlayabilmesi için izin saatlerinde esnek modeller gündeme alınacak.

Ayrıca iş yerlerinin, annelerin izin haklarını kullanmalarını kolaylaştıracak yeni düzenlemelere uyması zorunlu hale getirilecek.

Düzenleme yalnızca anneleri değil, babaları da kapsıyor. Babalar için de kamu ve özel sektör arasındaki izin farkı ortadan kaldırılacak.

Hâlihazırda 10 gün olan babalık izni 15 güne çıkarılacak. Böylece babalar, doğumun hemen ardından eşlerine destek olabilecek, bebeğin ilk günlerinde aile olarak birlikte zaman geçirebilecek.

Hükümet yetkilileri, bu adımın aile bağlarını güçlendirmeyi, babaların çocuk bakımına daha aktif katılımını teşvik etmeyi amaçladığını vurguluyor.

Yeni uygulama, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2025 yılını “Aile Yılı” olarak ilan etmesinin ardından gündeme geldi.

Erdoğan, geçtiğimiz aylarda yaptığı açıklamada “aile kurumunu koruma ve güçlendirme” vurgusu yaparak, çalışma hayatında aile dostu politikaların öncelikli hedef olacağını belirtmişti.

Bu çerçevede Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı koordinasyonunda geniş kapsamlı bir çalışma yürütülüyor.

Düzenlemenin sadece izin sürelerini artırmakla kalmayacağı, aynı zamanda ebeveynlerin çocuk bakım sorumluluklarını paylaşmalarını kolaylaştıracak yeni modeller getireceği ifade ediliyor.

Örneğin, anne veya babanın dönüşümlü olarak belirli bir süre uzaktan çalışma imkânı elde etmesi ya da yarı zamanlı çalışma modellerinin devreye alınması da değerlendirilen öneriler arasında.

Uzmanlar, doğum ve babalık izinlerinin artırılmasının hem toplumsal hem ekonomik açıdan olumlu sonuçlar doğuracağı görüşünde.

Özellikle kadın istihdamının korunması, işten ayrılmaların azalması ve çalışan annelerin iş gücü piyasasında daha güçlü şekilde yer alması bekleniyor.

Ayrıca, çocukların yaşamının ilk döneminde anne ve babasıyla daha fazla vakit geçirmesinin, hem ruhsal hem fiziksel gelişim açısından son derece önemli olduğuna dikkat çekiliyor.

Sendikalar ve sivil toplum kuruluşları da düzenlemeyi olumlu karşıladı. Çalışan ailelerin uzun süredir talep ettiği eşitlik ve destek politikalarının nihayet hayata geçirilmesinin, hem iş hayatında hem de toplumsal yaşamda dengeyi sağlayacağı belirtiliyor.

Yeni düzenlemenin, Meclis gündemine 2025 yılının ilk çeyreğinde gelmesi bekleniyor. Kabul edilmesi halinde, doğum ve babalık izni süreleri yıl içinde yürürlüğe girecek.

Böylece Türkiye, Avrupa’daki birçok ülke ile benzer ebeveyn izin standartlarına ulaşacak. Bu adım, yalnızca çalışan ebeveynlerin değil, tüm toplumun geleceğine yönelik önemli bir yatırım olarak görülüyor. Çünkü güçlü aile yapısının, güçlü bir toplumun temelini oluşturduğuna inanılıyor.

Çalışan annelerle babaların doğum, süt ve ücretsiz izin haklarında köklü değişiklikler yolda. Yeni düzenleme ile birlikte işçi ve memur arasındaki izin süreleri eşitlenecek.

Ayrıca kadın çalışanların doğum izni 16 haftadan 24 haftaya çıkarılacak. Erkek çalışanların babalık izni ise 10 günden 15 güne yükseltilecek.

Cumhurbaşkanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından yürütülen taslak çalışmalar, TBMM’deki bazı milletvekillerinin katkılarıyla şekilleniyor.

Farklı kurum ve bakanlıklardan gelen önerilerin harmanlandığı taslak, son hâline ulaştığında Meclis’e yasa teklifi olarak sunulacak.

Çalışmanın ana hedefi, kamu ve özel sektörde görev yapan ebeveynler arasındaki izin farklarını ortadan kaldırmak ve aile yaşamını destekleyici yeni haklar tanımlamak.

Doğum İzni Süresi Artıyor

Mevcut mevzuata göre kadın çalışanlar doğumdan önce 8, doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 haftalık doğum izni kullanabiliyor.

Çoğul gebeliklerde bu süreye 2 hafta daha ekleniyor. Ancak yeni düzenleme ile bu süre ciddi oranda artacak. Taslağa göre doğum öncesi ve sonrası toplam 24 haftalık izin hakkı getiriliyor.

Bu sayede anneler, doğumdan sonra bebekleriyle daha uzun süre vakit geçirebilecek ve iş hayatına daha dengeli bir şekilde dönebilecek.

Süt İzninde Eşitlik

Şu anda memur anneler, bebek bir yaşına gelene kadar ilk altı ay günde 3 saat, ikinci altı ayda ise 1,5 saat süt izni kullanabiliyor.

İşçi annelere ise yalnızca 1,5 saatlik günlük süt izni tanınıyor. Yeni düzenleme, bu farkı tamamen ortadan kaldıracak.

Bundan böyle özel sektörde çalışan anneler de kamu çalışanlarıyla aynı hakka sahip olacak. Böylece işçi anneler de ilk altı ay boyunca günde 3 saat, sonraki altı ayda ise 1,5 saatlik süt izninden yararlanabilecek.

Bu izin süreleri, annenin talebine göre gün içinde bölünebilecek veya belirli saat aralıklarında kullanılabilecek. Süt izni süresi, çalışma süresinden sayılmaya devam edecek.

Ücretsiz İzin Süresi Uzatılıyor

Mevcut düzenlemeye göre doğum yapan memurlar, doğum sonrası 8 haftalık analık izninin ardından 2 yıla kadar ücretsiz izin talep edebiliyor.

İşçi anneler için bu süre yalnızca 6 ayla sınırlı. Yeni taslak yasada, işçi ve memur arasındaki bu fark da gideriliyor.

Artık özel sektörde çalışan anneler de kamu çalışanlarıyla aynı şekilde 2 yıla kadar ücretsiz izin kullanabilecek.

Böylece hem kamu hem özel sektördeki annelere, çocuklarının erken gelişim döneminde daha fazla zaman ayırma imkânı tanınacak.

Babalar da Daha Uzun İzin Kullanabilecek

Taslak çalışma yalnızca anneleri değil, babaları da kapsıyor. Şu anda babalık izni; memurlar için 10 gün, özel sektörde çalışan işçiler için 5 gün, kamuda sözleşmeli personel ve askerler için 10 gün olarak uygulanıyor.

Yeni düzenleme ile işçi babaların 5 günlük izni 10 güne çıkarılacak ve tüm çalışanlar arasında eşitlik sağlanacak.

Bununla birlikte, hükümetin üzerinde çalıştığı alternatif bir seçeneğe göre hem işçi hem memur babalar için babalık izni süresi 15 güne kadar uzatılabilecek.

Koruyucu Ailelere de İzin Hakkı

Yasal düzenleme yalnızca biyolojik ebeveynleri kapsamıyor. Üç yaşını doldurmamış bir veya birden fazla çocuğa koruyucu aile olan memurlar da çocuğun teslim edildiği tarihten itibaren 15 gün izin kullanabilecek. Aynı durumdaki işçilere ise 15 gün süreyle ücretsiz izin hakkı tanınacak.

Yeni yasal düzenleme ile hem anneler hem babalar için aile-iş dengesi güçlendirilecek, çalışan ebeveynler arasındaki statü farkı ortadan kaldırılacak.

Taslağın Meclis gündemine gelmesiyle birlikte, Türkiye’de çalışma hayatında ebeveyn hakları konusunda önemli bir reformun hayata geçirilmesi bekleniyor.