Asgari ücrete ara zam yapılacak mı?

Dünya Gazetesi yazarı Özgür Erdursun'un yazısından alıntı

Türkiye’de çalışma hayatının temel taşı olan asgari ücret, hem ekono­mik göstergelerin hem de sosyal poli­tikaların doğrudan etkilediği bir ka­lemdir.

2024 yılı için belirlenen brüt 20.002,50 TL, net 17.002,12 TL olan as­gari ücret, 2025 yılbaşında yapılan yüz­de 30’luk artışla brüt 26.005,50 TL’ye, net 22.104,68 TL’ye çıkarıldı. Bu zamla birlikte çalışanların bir nebze nefes al­ması hedeflendi. Ancak yılın ilk yarısına biterken enflasyonun gerçek anlamada hız kesmemesi, asgari ücretin alım gü­cünü yeniden tartışmalı hale getirdi.

Asgari ücretin son dönem seyri

Türkiye’de 2022 ve 2023 senelerin­de asgari ücrete yılda bir kez zam yapı­lırken, son olarak 2024’de sadece ocak ayında zam yapıldı, temmuz ayında ara zam yapılmadı. Hem ekonomik koşullar hem de yüksek enflasyon nedeniyle yıl ortasında “ara zam” uygulaması tekrar gündeme geldi. 2022 ve 2023 yıllarında asgari ücrete temmuz ayında ikinci kez zam yapılmıştı.

-2022 Temmuz: Yüzde 30 oranında ara zam

-2023 Temmuz: Yüzde 34 oranında ara zam

Bu uygulamalar, her ne kadar işçilerin gelirlerini enflasyon karşısında koruma amacı taşısa da, yüksek enflasyon karşı­sında değerini koruyamadı.

2025’te ara zam olur mu?

Ekonomi yönetimi 2025 yılı başında yaptığı açıklamalarda asgari ücrete yal­nızca yılda bir kez zam yapılacağını ve temmuzda herhangi bir artış düşünül­mediğini belirtmişti. Ancak bu beyanın üzerinden geçen altı aylık süreçte:

-Açlık ve yoksulluk sınırının asgari ücretin çok üzerine çıkması

-Ve en önemlisi, asgari ücretle geçi­nen milyonlarca çalışanın geçim sıkın­tısı bu söylemi yeniden gözden geçirme­yi zorunlu hale getiriyor.

Ülkemizde yaşanan enflasyonun de­vam etmesi. Bu durumda SSK ve Bağ- Kur emeklilerine verilecek zam oranı da aynı düzeyde olacak. Emekliye, memura artış yapılırken asgari ücretin sabit kal­ması, gelir dengesizliğini artıracağı gibi, çalışma barışını da zedeleyebilir.

Beklentiler ve olası senaryolar

Eğer hükümet temmuzda bir ara zam kararı alırsa, bu ihtimal çok az ancak oranın çok yüksek olması mümkün ol­maz.

-İşveren maliyetlerini artırması,

-KOBİ’lerin üzerindeki yükü ağır­laştırması,

-Enflasyonu daha da tetiklemesi gibi riskleri de söz konusu.

Bu nedenle hükümetin asgari ücret desteğini artırarak işvereni rahatlata­cak bir model üzerinde çalışması gerek­tiği sıkça dile getiriliyor. 1.000 TL olan mevcut asgari ücret desteği, bu tür bir ara zam senaryosunda bir miktar arttı­rılabilir.

Sonuç ve öneri

2025’ün ikinci yarısına girerken, enf­lasyonun yüksek seyri ve hayat pahalılı­ğı, asgari ücretlilerin alım gücünü hızla eritirken, yıl ortasında yapılacak bir ara zam sosyal açıdan bir ihtiyaç haline gel­di. Ekonomik dengeler ile sosyal denge arasındaki bu hassas çizgide, hüküme­tin dengeleyici ve geçimi önceleyen bir politika setiyle hareket etmesi gereki­yor.

Asgari ücret yalnızca bir rakam değil­dir; ülkedeki ekonomik iklimin, sosyal refahın ve çalışma barışının en somut göstergesidir.

Ayrıca asgari ücret zammı diğer üc­retlerinde artmasını sağlıyor, asgari üc­rete artış olmaması durumunda diğer ücretlilerin aylıklarında da bir artış ol­ma olasılığı çok az.

Tüm bu değerlendirmeler ışığında as­gari ücrete zam yapılmayacağını düşü­nüyorum...