KDK’nın kararı FİLE’ye takılmadı! Tüketiciye seçim hakkı yok!
Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK), zincir marketlerde tüketiciye poşet yerine daha pahalı kâğıt veya bez çanta satılmasına ilişkin bir karar aldı. Ağustos ayında alınan bu karar ilgili bakanlığa gönderildi. File Market, kendileriyle ilgili yapılan şikayetlere rağmen bildiğini okumaya devam ediyor.
MedyaRadar’ın haberine göre, Bir vatandaş, alışveriş yaptığı markette kendisine daha pahalı kâğıt ve bez çanta satılması üzerine Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK)’ya başvurdu. KDK'nin kararına göre, zincir marketten alışveriş yapan bir kişi, kasiyerden plastik poşet istedi ancak markette sadece kâğıt ve bez çanta satışı olduğu yönünde yanıt aldı. Bunun Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar'ın "satış noktalarının yükümlülükleri" başlıklı 8. maddesine aykırı olduğunu ifade eden kişi, marketlerin denetlenmesi ve ilgili mevzuat kapsamında gerekli iş ve işlemlerin yürütülmesi talebiyle KDK'ye başvurdu. KDK, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına "zincir marketlerde yasal yükümlülüklere aykırı olarak plastik poşet satışı yapılmamasının idari denetim kapsamına alınarak gerekli yaptırımların uygulanması" yönünde tavsiyede bulundu.
EKONOMİK BİR DAYATMA ORTAYA ÇIKIYOR!
Kararda, Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar'da market veya mağazaların plastik poşet satışını ortadan kaldırıp sadece "kâğıt, file ve bez" gibi daha pahalı alternatifleri sunmasına izin verilmediği belirtildi. Usul ve Esasların 8. maddesinde alternatif ekipmanların, plastik poşetlere ek olarak sunulabileceğinin düzenlendiğine işaret edilen kararda, şunlar kaydedildi:
"Zincir marketin söz konusu uygulaması, tüketiciye seçim hakkı tanımamakla birlikte piyasaya dayalı çevre koruma mekanizmalarının esas amacı olan davranışsal dönüşümü değil, zorunlu ve ekonomik külfet yaratan bir dayatma ortaya çıkarmaktadır. Özellikle plastik poşetlerin belirli bir ücret karşılığı sunulması yönündeki yasal düzenleme, tüketiciyi bilinçlendirmeyi ve tercihini çevre dostu yönde şekillendirmeyi amaçlarken, poşete nazaran daha yüksek ücret karşılığı yalnızca kâğıt torba sunulması suretiyle tüketiciye seçenek bırakılmaması, düzenleyici hükümlerin özüne ve ruhuna aykırıdır. Plastik poşet tedarik ve satışının yeniden sağlanması, buna paralel olarak da alternatif taşıma ekipmanlarının da sunmaya devam edilmesi gereklidir."
FİLE BİLDİĞİNİ OKUYOR!
BİM’den ayrılıp yoluna bağımsız devam eden File Market’in tüketicilere naylon poşet yerine daha pahalı olan kâğıt ve bez çanta dayatması yaptığına dair Türkiye'nin dört bir yanından onlarca şikâyet var.
İşte o şikayetlerden bazıları;
File Marketin Beylikdüzü şubesi başta olmak üzere, tüm şubelerinde alışveriş sonrası müşterilere sadece kâğıt torba veya üzerinde kendi reklamları bulunan çantalar ücretli olarak sunuluyor. Plastik poşet seçeneği ise kesinlikle bulunmuyor ve personel de bu konuda başka bir alternatif olmadığını belirtiyor. Bu uygulamanın uzun süredir devam ettiğini ve tüm File Market şubelerinde geçerli olduğunu gözlemledim. Kâğıt torba ya da mağaza çantası dışında herhangi bir seçenek sunmuyor ve hem bu ürünler ücretli olarak satılıyor hem de plastik poşet talebine yanıt vermiyor
- File marketin İstanbul Pendik Esenyalı ve Tuzla şubelerinde yaklaşık 4 aydır 25 kuruşluk naylon poşet seçeneği sunmuyor, bunun yerine 3 TL ve 8 TL gibi fiyatlarla sadece kâğıt ve bez çantalar satılıyor. Aynı sorun online alışverişlerimde de mevcut.
- İzmir Buca Şirinyer File Market şubesinden bugün alışveriş yaptım. Alışveriş sonrası, 50 kuruşluk standart naylon poşet seçeneği sunulmadı ve yalnızca yüksek ücretli karton ya da bez çantaları almak zorunda bırakıldım. Mağaza çalışanlarına durumu ilettiğimde, bu uygulamanın tüm File mağazalarında geçerli olduğunu ve şikâyet edebileceğimi söylediler.
- File Market, plastik poşet kullanmayıp kâğıt çanta satışı yapıyor. Üstelik büyük boy çanta olmadığını belirterek, küçük boy çantadan bir alışverişte en az 5 tane almamız gerektiğini söylüyorlar. Bu durumda 15-20 TL poşet parası ödüyoruz. Buna bir çözüm bulunması gerekiyor.
- Çorlu’daki File Market şubesinde yaklaşık 5 aydır her alışverişimde aynı sorunu yaşıyorum. Market, plastik poşet seçeneği sunmuyor; bunun yerine sadece kâğıt torba veya alışveriş çantası satıyor. Yasal olarak plastik poşet bulundurulması gerekirken, çalışanlara sorduğumda “plastikten tasarruf” cevabını alıyorum. Ancak kağıt torba ve alışveriş çantası, plastik poşete göre hem seçenek olarak sunulmuyor hem de fiyat olarak çok daha pahalıya satılıyor. Örneğin alışveriş çantası 7,85 TL, kâğıt torba ise plastik poşet fiyatının çok üzerinde
- File Market poşet skandalı 25 kuruşa poşet vermek yerine 2,5 liraya kâğıt çanta 7,5 liraya bez çanta satıyor. Çalışanlarda şikayetlerden yılmış usanmış durumda biz yukarı bildiriyoruz demekle yetiniyorlar ama tüm çabalarına rağmen naylon poşet getirmemişler.
- File Markete gittim alışveriş için. Kasaya geldiğimizde poşet olmadığını, kâğıt torba veya bez torba alma şansımız olduğu söylendi. O da 3,5, 8 ve 18 TL. Şimdi soruyorum File Market yönetimi, zaten ortam belli, zor kıt kanaat geçiniyoruz. Siz kafanıza göre plastik poşeti kaldırıp böyle akılla alakası olmayan yöntemle zorlama ile satmak akıl işi mi? Kendi kuruluşu olan BİM'de hala poşet var