Büyük çöküş nasıl gerçekleşti? Dikkat çeken analiz

Paramedya yazarı Türker Açıkgöz Borlease'deki büyük düşüşü inceledi:

Borlease Otomotiv A.Ş. (BORLS) hissesi 10 seansta 60%’ın üzerinde değer kaybetti.

Yatırımcının 100 lirası 40 liraya düştü.

İnanılmaz bir çakılma hikayesi.

Akıllardaki soru: Borlease’e ne oldu?

Önce geçmişe gidelim. Çünkü geçmiş geleceğin aynasıdır.

Borlease’in halka arz olduğu dönemde incelemesini yapmıştım. 2023 yılının sonuna doğru halka açılmıştı.

Tam bir “Sipariş Değerleme” örneği olduğunu söylemiştik.

O zaman dikkat çektiğimiz çok nokta oldu. Bilançosu garip duruyordu.

İlişkili taraflara yapılan satışlar şişmişti. Ana ortaklık olan Bor Holding A.Ş.’ye normalde sıfıra yakın satış yaparken, ne hikmetse halka arz olmadan önce yüzlerce milyonluk satış yaptırılmıştı.

Böylece şirketin hasılatı şişirilmişti.

Şirketin altındaki karlı ve değer yaratan iştirakler alınmış ve ana ortaklığa aktarılmıştı – kalan varlıklar ise halka arz edilmişti.

Şirketin halka arz olduğu tarih itibariyle yayınlanan bilançosunda borca batık olduğunu söylemiştim.

Kısa vadeli borçları ödeyecek maddi kaynağı yoktu. Dönen varlıkları 863 milyon TL iken kısa vadeli borçları 1.67 milyar TL idi.

1 yıl içinde halka arz olmazsa batacak bir şirketti. Dolayısıyla ballı kaymaklı karlı şirketleri ana ortaklığa devredip borca batık ve iflas etme eşiğindeki kalan artıkları halka satmıştı.

Hatta bu durum halka arz dönemine de özgü değildi. 2020-2021 yıllarında da özkaynakları negatifti. Daha öncesini bilmiyoruz.

Şirket yıllar boyu düşük hasılat ve sıfıra yakın karlılıkla çalışıyor bazen de negatif karlılık. Halka arz olmasına yakın 2022 bilançosuyla gelirleri uçuyor. O zaman dikkat çektiğimiz husus SPK’nın burada son yıllarda kesilen faturaların kimlere kesildiğini incelemesi önerimdi.

Borlease’in halka arzında değerlemeyi yapan isim ise şaşırtmamıştı: TSKB

Daha öncesinde incelediğimiz halka arzlar da dahil, TSKB’nin yaptığı halka arz değerlemeleri hep şahsımca şaibeliydi.

Ortada olmayan “iş planları” çerçevesinde yapılan değerlemeler, borca batık şirketlerin milyarlarca liralık değerlemelerle halka arz edilmesi.

Bu tarz arzlarda genelde TSKB’yi görüyorduk.

Borçtan kafasını kaldıramayan ve iflasa sürüklenen bir şirketi “UÇUŞA GEÇECEK – ÇOK BÜYÜYECEK” hikayeleri ile değerleyip halka arz etmişlerdi.

Normalde kar edemeyen şirketi 60% brüt kar marjıyla halka arz eden TSKB’yi tebrik edelim.

Bugünkü yaşanan olaylardan vicdanen sorumlu olmaları lazım.

Sizi vicdanlarınızla ve inancınızla baş başa bırakıyorum.

Gelelim günümüze. Bakalım neler olmuş o zamandan bu yana.

2025 3. Çeyrek finansal tablolarına baktığımızda hiç iç açıcı olmayan bir görüntü var.

Kısa vadeli borçları 9 milyar TL’ye dayanmış.

Net işletme sermayesi 3,3 milyar TL EKSİDE, negatif.

Uzun vadeli borçları 5 milyar TL. Büyük kısmı banka kredisi.

Şirketin ciddi bir tahvil ihracı var.

Peki bu kısa vadeli borç ihtiyacını nasıl çevirecek bu şirket?

Uzun vadeli borçlanıp kısa vadeli borcu kapasalar desem bu sefer uzun vadeli zaten çok ciddi borç var.

Kısa vadeli varlıkları zaten bu kısa vadeli borca yetmiyor.

Uzun vadeli varlıkların da büyük kısmı kiralama işleminden geliyor satamaz.

Anlayacağınız Borlease çok fena köşeye sıkışmış.

Daha öncesinde halka arz olmazsa 1 yıl içerisinde iflas edecek gibi görünüyor demiştim. Halka arz iflası önlememiş, sadece geciktirmiş gibi görünüyor.

Buradan gelen para iyi yönetilmemiş kanımca.

Bu gidişle kaçınılmaz son yakın görünüyor. Bir müdahale olmazsa.

Ana ortaklık Bor Holding A.Ş. var tabi. Şirketi kurtarmak için bir müdahale edecek mi göreceğiz.

Borlease’in finansal sıkıntısı yeni değil. Daha önce dediğim gibi. Halka arz zamanındandır bu durum böyle.

2024 sonu itibariyle de aşırı borç yükü ve ödeyemeyeceği kadar kısa vadeli borcu var.

2023 sonu itibariyle de aynı.

Mevcut durumda şirketin brüt karı 714 milyon TL. Esas faaliyet karı 287 milyon TL.

Finansman giderleri 2,8 milyar TL. İnanılmaz ve sürdürülemez bir faiz gideri var.

Kasada nakit para da yok.

Ne borçları ödeyecek ne de faizi karşılayacak bir nakit akışı göremedim.

Bu şirketin sonu ne olacak bekleyip göreceğiz.

Ama şu tablonun dönüşü var mı bilmiyorum. Aşağıda Borlease’in denetim raporundan alınmış, vadelere göre ödenmesi gereken borç tutarları var.

Borcu borçla da ne kadar döndürebilirsin o da muamma. Kaldı ki faiz giderlerinin 3 milyar TL’ye dayandığı, az daha ilerlese hasılatına denk geleceği, halihazırda faaliyet karının 10 katı finansman giderinin olduğu yerde sonu hayırlı görünmüyor.

İşte bu yüzden halka arzlarda “KALİTE” diye bas bas bağırıyoruz.

Bir husus da var. Şirket 2024 yılından bu yana borçlanma araçları ihraç ediyor tahvil bono vs.

Dolayısıyla JCR Avrasya Derecelendirme A.Ş. isminde bir şirketten kredi derecelendirme raporu alıyor.

Temmuz 2024’te bu kurumdan kredi derecelendirme alınmış. Sonuç stabil görünüm.

Haziran 2025’te bir daha alınmış. Görünüm stabil denmiş.

13 Kasım 2025’te bir daha alınmış. Bu sefer kredi derecelendirme kuruluşu uzun vadeli ulusal kurum kredi notunu negatif yazmış. Diğerleri hala stabil.

Fakat şirketten jet hızıyla KAP yanıtı geliyor!!

Ertesi gün 14 Kasım 2025’te şirket KAP açıklaması yapmış ve 2 yıldır çalıştıkları kredi derecelendirme kuruluşunun değerlendirmesinin şirketin mevcut durumunu gerçeğe uygun yansıtmadığı kanaatine vardığını bildirmiş.

Ben de şirkete katılıyorum ama tersi yönde.

Şirketin açıklamasını objektif davranmak adına aşağıda paylaşıyorum dileyen okuyabilir

Aynı gün öğlen saatlerinde kredi derecelendirme kuruluşu da bir KAP bildirimi yapıyor.

Ödemelerdeki gecikme ve karşılıksız çek kaydının faaliyetler nedeniyle oluşan bir adet karşılıksız çek kaydı olduğu ve bugün itibariyle kaldırıldığı, güncel olmadığı, münferit olduğu görülmüş. İleriki dönemde yakın takip edip revizyon yapabilirlermiş.

Sizi bilmem ama bana bu işlem çok şaibeli geldi. Borç batağına batmış bir şirketin kredi görünüm notunu derecelendirme kuruluşu negatife çeviriyor.

Ha şunu da ekleyelim şirket daha öncesinde de böyle. O dönemler nasıl stabil verdi muamma.

Ardından şirket bu notu kabul etmediğini KAP duyurusuyla açıklıyor.

Aynı günün öğlen saatlerinde kredi derecelendirme kuruluşu, şirketi onaylarcasına bir açıklama yapıp notu revize edeceğiz diyor.

Alın size Türkiye Sermaye Piyasalarının özeti.

Bir diğer özeti de aşağıdaki Borlease’in hisse fiyatı hareketi.

Sevgiyle kalın.