Esnafın yükü hafiflemeli, ekonomi güçlenmeli
Yeni yasama yılına girilirken gözler, esnaf ve sanatkârların uzun yıllardır beklediği düzenlemelere çevrildi. Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, yaptığı açıklamada esnafın sorunlarının artık ertelenmemesi gerektiğini vurguladı.
Palandöken, perakende sektörünü düzenleyen yasanın güncellenmesi, esnafın sosyal güvenlikte prim günü eşitliğine kavuşması, çıraklık ve staj sürelerinin emeklilik hesabına katılması ve borçların yeniden yapılandırılması gibi başlıkların acilen ele alınması gerektiğini söyledi.
Esnafın Gözü Meclis’te
Palandöken, açıklamasında özellikle küçük işletmelerin ve sanatkârların yıllardır kanayan yarası haline gelen sorunlara dikkat çekti.
"Esnaf ve sanatkârlarımız yeni yasama yılından büyük beklentiler içinde. Bu talepler sürekli gündeme getirildi, ancak bir türlü kalıcı çözüme kavuşturulamadı. Artık ertelenmemesi gereken bir noktadayız" ifadelerini kullandı.
TESK Başkanı, Meclis’in açılmasıyla birlikte esnafın sorunlarının öncelikli gündem maddelerinden biri olması gerektiğini belirterek, "Esnaf ve sanatkârın gözü yeni yasama yılında. Çünkü alınacak kararlar doğrudan onların yaşamına ve işlerine etki edecek" dedi.
Perakende Yasasında Düzenleme Beklentisi
Palandöken’in en çok üzerinde durduğu konulardan biri, uzun süredir tartışma konusu olan perakende yasası oldu.
Mevcut uygulamaların zincir marketleri avantajlı hale getirdiğini belirten Palandöken, mahalle esnafının ise bu rekabet ortamında giderek daha zor durumda kaldığını ifade etti.
"Perakende yasasında yapılacak değişiklikler, zincir marketlerin sınırsız şekilde şube açmalarının önüne geçmeli. Aksi halde küçük esnafın yaşama şansı kalmıyor. Haksız rekabetin önlenmesi, hem esnafın hem de tüketicinin yararınadır" diyen Palandöken, bu düzenlemenin artık daha fazla geciktirilmemesi gerektiğini dile getirdi.
Norm Birliği ve Prim Günü Eşitliği Çağrısı
Sosyal güvenlik sisteminde esnafın yaşadığı en büyük sorunlardan birinin prim günü eşitsizliği olduğuna dikkat çeken Palandöken, "Norm birliği şart. Aynı işi yapan farklı kesimlerdeki çalışanlar arasında prim günü farklılığı olmamalı. Esnafın emeklilik için ödemek zorunda kaldığı prim gün sayısı diğer kesimlerle eşitlenmeli. Bu adaletin bir gereğidir" açıklamasında bulundu.
Palandöken, prim günlerindeki eşitsizliğin esnafın emeklilik hayallerini sürekli ertelediğini ve birçok kişiyi mağdur ettiğini belirterek, bu düzenlemenin uzun süredir dillendirildiğini ancak bir türlü hayata geçirilemediğini söyledi.
Çıraklık ve Staj Süreleri Emekliliğe Sayılmalı
Bir başka önemli başlık ise çıraklık ve staj sürelerinin emekliliğe dahil edilmesi konusu oldu. Palandöken, "Çocuk yaşta mesleğe adım atan, yıllarca emek veren çıraklarımız ve stajyerlerimizin bu süreleri yok sayılıyor. Oysa o dönemler de çalışma hayatının bir parçası. Emeklilik hesabında bu süreler dikkate alınmalı" diye konuştu.
TESK Başkanı, bu düzenlemenin hem gençlerin motivasyonunu artıracağını hem de yıllarca verilen emeğin karşılığını bulmasını sağlayacağını dile getirdi.
Borçların Yapılandırılması Esnafa Nefes Aldıracak
Palandöken’in gündeme getirdiği bir diğer konu ise borçların yeniden yapılandırılması oldu. Özellikle pandemi sonrası borç yükünün arttığını, ekonomik dalgalanmaların esnafı daha da zorladığını hatırlatan Palandöken, "Vergi ve prim borçlarının yapılandırılması, esnafımıza önemli bir nefes aldırır. Yeniden yapılandırma, sadece borçların ödenebilir hale gelmesini sağlamakla kalmaz, aynı zamanda piyasaya canlılık da katar" dedi.
TESK Başkanı, borç yapılandırmasının hem devlet hem de vatandaş için kazan-kazan modeli yaratacağını, tahsilatların kolaylaşacağını ve kayıt dışılığın önüne geçileceğini de sözlerine ekledi.
Artık Ertelenmemeli
Palandöken’in açıklamalarında öne çıkan ortak nokta, taleplerin yıllardır konuşulmasına rağmen sürekli ertelenmesi oldu. "Esnafın sorunları gündeme geliyor, konuşuluyor ama somut adımlar atılmıyor.
Bu yüzden beklentiler sürekli büyüyor. Artık ertelenmemeli, çözüme kavuşturulmalı" ifadeleriyle çağrısını yineledi.
Esnafın Geleceği İçin Kritik Yasama Yılı
TESK’in başındaki isim, esnafın taleplerinin sadece ekonomik değil aynı zamanda sosyal bir adalet meselesi olduğunu da vurguladı. "Esnaf bu ülkenin bel kemiğidir. Sadece ticaret değil, toplumsal hayatın da önemli bir parçasıdır. Esnafın ayakta kalması, ekonominin dengede kalması demektir" diyen Palandöken, yeni yasama yılının bu açıdan kritik bir fırsat sunduğunu söyledi.
Türkiye genelinde milyonlarca esnaf ve sanatkârın gözü kulağı artık Meclis’te. TESK Başkanı Bendevi Palandöken’in dile getirdiği talepler; perakende yasasında düzenleme, prim günü eşitliği, çıraklık ve staj sürelerinin emekliliğe dahil edilmesi ile borçların yeniden yapılandırılması olarak öne çıkıyor.
Uzun yıllardır gündemde olan ancak bir türlü sonuçlanmayan bu düzenlemelerin hayata geçirilmesi, esnafın hem ekonomik hem de sosyal açıdan rahatlamasını sağlayacak. Esnaf kesimi, yeni yasama yılında bu konuların daha fazla ertelenmeden çözüme kavuşmasını bekliyor.
Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, yaklaşan yeni yasama yılı öncesinde esnafın sorunlarına dikkat çekerek hükümete ve Meclis’e önemli çağrılarda bulundu.
Palandöken, 1 Ekim’de açılacak olan Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin öncelikli gündemlerinden birinin esnaf ve sanatkârların içinde bulunduğu ekonomik zorlukların giderilmesi olması gerektiğini vurguladı.
Palandöken, yaklaşık 2,5 milyon esnafın günlük hayatını kolaylaştıracak düzenlemelerin hayata geçirilmesinin, yalnızca esnafa değil, doğrudan devlete de önemli katkı sağlayacağını ifade etti.
“Esnafın işlerinin rahatlaması, devletin gelirlerinin artmasına ve ekonominin daha sağlıklı işlemesine zemin hazırlar” diyen Palandöken, yeni yasama yılında esnafın sorunlarının ertelenmeden çözülmesini talep etti.
Perakende Yasası’nda Yeni Düzenleme Kaçınılmaz
Palandöken, vatandaşın daha uygun fiyatlarla kaliteli ürünlere ulaşabilmesi ve küçük işletmelerin ticari hayatını sürdürebilmesi için Perakende Yasası’nda köklü değişiklikler yapılması gerektiğini belirtti.
“Açılış ve kapanış saatlerinin düzenlenmesi, bulundukları semtteki nüfus oranına göre market ve mağaza yoğunluğunun planlanması, ayrıca ‘her şeyi ben satarım’ anlayışının önüne geçilmesi gerekiyor” diyen Palandöken, esnafın el emeği ve öz sermayesiyle ürettiği ürünlerin güvenle tüketiciye ulaştırılabilmesi için yasal zeminin güçlendirilmesinin şart olduğunu söyledi.
Perakende sektörünün enflasyonla mücadelede de kritik rol üstlendiğini vurgulayan TESK Başkanı, “Sağlıklı bir rekabet ortamı oluşturulmadan fiyat istikrarı sağlanamaz. Esnafın ayakta kalabilmesi için bu adımların gecikmeden atılması gerekiyor” dedi.
Bağ-Kur Prim Gün Sayısı Eşitlenmeli
Esnafın sosyal güvenlik alanında uzun yıllardır mağduriyet yaşadığını dile getiren Palandöken, prim gün sayılarındaki adaletsizliğe de dikkat çekti.
“Yanında çalışan 7 bin 200 gün prim ödeyerek emekli olabilirken, işin sahibi olan esnafın 9 bin gün prim ödemesi gerekiyor. Bu haksızlığın bir an önce giderilmesi ve esnafın da 7 bin 200 günle emekli olabilmesi büyük önem taşıyor” diye konuştu.
Palandöken ayrıca, Cumhurbaşkanlığı tarafından sağlanan geçici sağlık sigortası kolaylığının yıl sonunda sona ereceğini hatırlatarak, “Bu uygulama bitince esnaf ilaçlarını kendi almak zorunda kalacak. Sağlık hizmetlerine erişim sıkıntısı doğmaması için bu kolaylığın kalıcı hale getirilmesi gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Çıraklık ve Staj Süreleri Emekliliğe Dahil Edilmeli
Esnafın sorunlarının yalnızca prim gün sayısı ile sınırlı olmadığını belirten Palandöken, çıraklık ve staj dönemlerinin de sosyal güvenlik kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini söyledi.
“Şu anda meslek liselerinde ve çıraklık eğitim merkezlerinde öğrencilerin yalnızca sağlık sigortaları yapılıyor. Ancak bu sürelerin emekliliğe esas prim günlerine dahil edilmemesi büyük bir kayıp. Ustaların ve gençlerin beklentisi bu mağduriyetin giderilmesi yönünde. Böylece hem işsizlik oranları düşer hem de sanatkâr yetiştirme süreci daha güçlü hale gelir” dedi.
Palandöken ayrıca, geçmişte yapılan borç yapılandırmalarının hem devlete gelir sağladığını hem de esnafı rahatlattığını hatırlatarak, benzer düzenlemelerin devam etmesi gerektiğini dile getirdi.
Borç Yükü Hafifletilmeli, Yeni Yapılandırma Şart
Esnafın en büyük beklentilerinden birinin de borç yapılandırması olduğuna işaret eden Palandöken, “Borçlarını ödeyemeyen esnaf yeniden ticaret hayatına katılamıyor. Oysa yapılacak kapsamlı bir yapılandırma ile esnaf borcunu ödeyebilir hale gelir, hem devlete katkı sağlar hem de ailesini geçindirebilir” dedi.
Affın gündemde olmadığını vurgulayan Palandöken, “Biz borcun silinmesini istemiyoruz. Yalnızca ödeyebileceğimiz şartlarda yapılandırılmasını talep ediyoruz. Böylece hem devlet kazanır hem de esnaf ayakta kalır” ifadelerini kullandı.
2025’te Çözüm, 2026’da Rahatlama Bekliyoruz
Pandemi, deprem felaketleri, yüksek enflasyon ve dalgalanan fiyatların esnafı büyük sıkıntıya soktuğunu hatırlatan Palandöken, “Tüm bu olumsuzlukların ardından artık esnafın yükünü hafifletecek adımlar atılmalı. 1 Ekim sonrası Meclis gündeminde bu düzenlemelerin yer almasını bekliyoruz. İnşallah 2025 yılında bu sorunlar kökten çözülür ve 2026’dan itibaren esnaf nefes alır” dedi.
Palandöken, sözlerini “Esnaf ve sanatkâr bu ülkenin bel kemiğidir. Onların ayakta kalması demek, hem istihdamın hem de ekonominin güçlenmesi demektir” diyerek tamamladı.