Vatandaşın altın tercihi değişti!

Kuyumculardan gelen yoğun talep üzerine çeyrek ve yarım gram gibi düşük gramajlı altınların yeniden basılması gündeme geldi. İstanbul Kuyumcular Odası, bu ürünlerin hediye ve tasarruf amacıyla tercih edildiğini belirtti. Üretimi 2023’te durdurulan bu altınlar için yeniden izin talep ediliyor.

Ekonomim'den Yener Karadeniz'in haberine göre altın fiyatlarında yaşanan yükseliş, vatandaşın tercihini gram altının da altına yöneltti. İstanbul Kuyumcular Odası (İKO) Başkanı Mustafa Atayık, hem kuyumculardan hem de tüketicilerden 1 gram altı altınlara yönelik yoğun bir talep olduğunu belirterek, bu tür ürünlerin yeniden basılması gerektiğini söyledi. Halen piyasada üretimi olmayan 0.25 ve 0.50 gram gibi düşük gramajlı altınların, hediye ve tasarruf aracı olarak yeniden gündeme geldiğini ifade eden Atayık, talebin ilgili kurumlara iletildiğini vurguladı. Geçmişte Darphane’nin talepler doğrultusunda 1 ve 0.5 gram altın üretimine başladığını hatırlatan Atayık, “Darphane, 1 gram ve yarım gram üretimine 2016’da başladı. Daha sonraki yıllarda serbest piyasada oluşan talep üzerine rafineri firmaları tarafından 0,50 gram altınların yanı sıra vatandaşların ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla 0,25 gram altınlar da piyasada alıcı bulmaya başladı” dedi. 7 Ağustos 2023 tarihinde Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın çıkardığı genelge ile 22 ayar gram altın ve 1 gram altı altınların üretimine yasak getirdiğini dile getiren Atayık, sadece kuruluş ve üretim izni verilen rafineriler tarafından 24 ayar gram altın üretimine devam edilmesinin kararlaştırıldığını söyledi.

Ancak son dönemde artan hayat pahalığına bağlı olarak 1 gram altı altına talebin yeniden arttığını dile getiren Atayık, şöyle devam etti: “Vatandaşlarımızın düğün hediyesi olarak gram altını tercih etmelerinin en önemli nedeni, kuşkusuz fiyatı. Bugün hediye olarak, mevcut hane halkının kazancı göz önünde tutulduğunda gram altın almak da oldukça zorlaştı. Piyasadaki perakendeci meslektaşlarımızdan 22 ayar gram altın, yarım gram ve çeyrek gram altın taleplerinin yoğun bir şekilde aldığımızı söyleyebiliriz. Biz de bu talepleri, Hazine ve Maliye Bakanlığımız yetkilileri ve sürekli iletişimde olduğumuz Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü Üst Yönetimi’ne iletiyoruz.”

Şu an en küçük 1 gram basılıyor

Altın ve Para Piyasaları Uzmanı Mehmet Ali Yıldırımtürk de Kapalıçarşı’da da son dönemde 1 gramdan küçük altınlara talebin çok yüksek oranda arttığını anlattı. Yıldırımtürk, şu an halkın alım gücünün çok düştüğünü belirterek, “Çeyrek altın (1,75 gram) bugün 7 bin TL’yi geçti. Vatandaşın çeyrek altın alması çok zor. Çünkü bir düğün davetiyesi geldiğinde eyvah ne takacağız diye endişe edenler var. Yanlış bir işlem yapıldı. Rafinerilerin bastığı yarım gram altını yasakladılar. Ama şu an herkes yarım gram altına dönmek durumunda kaldı. Her gün en az 10 kişi yarım gram altın soruyor bize. Bunun yeniden üretilmesinin yolunun açılması lazım. 22 ayar yarım gram olsa bile çok işimize yarayacak. 22 ayar bir gram bile alamıyor vatandaşlar. Yarım gram basılmasına müsaade edin” diye konuştu.

Yakında bu durum suistimal edilebilir

Şu an daha önce basılanların kendilerine satılması ile ellerin de çok az miktarda zaman zaman yarım gram altın olabileceğini anlatan Yıldırımtürk, şöyle devam etti: “O da 3-5 tane geliyor. biz satıcı olarak talebe cevap veremediğimiz için sıkıntı içindeyiz. Böyle giderse bu durum suiistimal edilecek. İllegal kendi imkanları ile basacaklar ve hatta ayarını da düşük tutacaklar sahte altın bastıkları gibi. Bu eksiği böyle kapatacaklar. Şu an çeyrek altın alanların yarısı gram altına döndü, onların da yüzde 25-30’u yarım gram almak istiyor.”

Darphane'nin çeyrek altın basım adedi, 5 ayın en düşüğünde

Gelişmelere paralel olarak Darphane’nin bastığı çeyrek altın adedi mayıs ayında bu yılın en düşük seviyesinde gerçekleşti. Bu yıl ocak ayında 1 milyon 215 bini aşan çeyrek altın basımı şubatta 736 bin, martta 719 bin, nisanda 919 bin adet olarak gerçekleşirken mayıs ayında bu rakam 583 bine düştü. Son 5 ayın en düşük değeri olarak kayıtlara geçen bu rakam bir önceki aya göre yüzde 36,2’lik düşüşü işaret ederken bir önceki yılın aynı dönemine göre de yüzde 59,5’lik düşüş anlamına geliyor. Bu da yüksek fiyatlar nedeni ile düşen fiziksel altın talebine bağlı olarak basım adedinin de gerilediği anlamına geliyor.

Altın yatırımcısının kazancı ikiye katlandı

Haziran 2024 ile Haziran 2025 arasındaki dönemde altın fiyatlarında dikkat çekici bir yükseliş yaşandı. Küresel piyasalarda ons altın fiyatı bir yıl önce yaklaşık 2.324 dolar seviyesindeyken, 2025 Haziran ayı ortalarında 3.343 dolara kadar çıktı. Bu yükseliş, yıllık bazda yüzde 43,8’lik bir artışa karşılık geliyor. Türkiye’de ise gram altın fiyatı döviz kurunun da etkisiyle ons fiyatının ötesinde artış gösterdi. Haziran 2024’te gram altının fiyatı ortalama 2.400 TL civarındayken, 2025 Haziran’ında 4.200 TL seviyelerine kadar yükseldi. Bu artış yüzde 75’i aşan bir yükselişe işaret ediyor. Yani bir yıl önce 100 gram altın alan bir yatırımcının bugünkü kazancı neredeyse 2 katına yaklaşmış durumda.