KOBİ'lerde kırmızı alarm! Alacaklar yüzde 116 arttı

Sıkı para politikası artan faizler, yüksek enflasyon, gerileyen alım gücü ve makroihtiyati önlemler bankacılık sektöründe takibe düşen alacakların yükselişine neden oldu. Ekonomi yönetimi bireysel tarafta ihtiyaç kredisi ve kredi kartları için yapılandırmayı devreye alırken sermaye ihtiyacı çeken ticari tarafta henüz bir hamle yok. Bankacılık sektörü kaynaklarına göre sırada ticari müşteriler için yeniden yapılandırma var. Son 1 yılda özellikle KOBİ kredilerinde yüzde 116 artan takipteki alacak bakiyesi de bu ihtiyacın en önemli göstergesi. İş dünyası temsilcileri de her geçen gün artan takipteki alacakların yapılandırılmasını, faizlerin ise yüzde 2-2,5 bandında olması gerektiğini söyledi.

Merkez Bankası 19 Mart’ta kesintiye uğrayan faiz indirim döngüsünü temmuz Para Politikası Kurulu toplantısıyla yeniden başlasa da aylık kredi büyümelerine yönelik kredi kısıtlamalarını içeren makroihtiyati tedbirlerde bir değişikliğe gitmedi. Bu yüzden uzmanlar 300 baz puanlık indirimin kredilere yansımayacağını belirtirken limit olmadığı için piyasada kredi bulunmadığını vurguladı. Uzmanların verdiği bilgiye göre özellikle KOBİ’ler limitlerini doldurdular, KOBİ’lerin mali tabloları ve teminat yapıları da yeni kredi almaya müsait değil.

Ekonomim’den Şebnem Turhan’ın haberine göre, PPK sonrası TL cinsi ticari kredilerde KOBİ’lerde aylık yüzde 2,5, diğer kredilerde aylık yüzde 1,5 büyüme sınırlarında gevşeme yok. Yeni krediye ulaşamayan ve sıkı para koşulları, küresel gelişmeler ile iç talepte yaşanan daralmadan etkilenen reel sektör kredi ödemelerinde de zorlanıyor. Bu zorlanma özellikle 19 Mart’ta İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınıp tutuklanmasıyla yaşanan finansal sarsıntı sonrasında ise hızlandı.

KOBİ’DE TAKİPTEKİ ALACAKLAR YÜZDE 116 ARTTI

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) haftalık verilerine göre 18 Temmuz haftasında toplam takipteki alacak bakiyesi 441 milyar 309,85 milyon liraya yükseldi. Geçen yılın aynı haftasına göre artış yüzde 85,12. Toplam ticari kredilerde takipteki alacak bakiyesi de son 1 yılda yüzde 54,92 artarak 252 milyar 587,29 milyon liraya çıkarken KOBİ kredileri ile ticari kredi kartlarındaki takipteki alacak artışı dikkat çekti. BDDK verilerine göre KOBİ kredilerinde takipteki alacak bakiyesi 18 Mart haftası itibariyle 135 milyar 137 milyon lira. Bu geçen yılın aynı haftasına göre KOBİ'lerin takipteki alacak miktarının yüzde 115,86 arttığına işaret ediyor. KOBİ'lerin takipteki alacak miktarının toplam takipteki alacak bakiyesi içindeki payı da 18 Temmuz itibariyle yüzde 30,62'ye çıktı geçen yıl aynı haftada bu pay yüzde 26,26 seviyesindeydi.

Kurumsal kredi kartlarında da takipteki alacak bakiyesi 18 Temmuz itibariyle 14 milyar 333,5 milyon liraya yükseldi. Bu son bir yılda kurumsal kredi kartlarında takipteki alacak miktarının yüzde 182,12 arttığını ortaya koyuyor. Merkez Bankası’nın faiz indirimi yapsa da kredi kısıtlarında bir gevşemeye gitmemesinin ticari kredilerde takipteki alacakların artışının süreceğini gösterdiğini söyleyen bankacılık sektörü kaynakları bireysel tarafta olduğu gibi ticari krediler için de yeniden yapılandırma beklentilerinin arttığını vurguladı.

YAPILANDIRMA FAİZİ YÜZDE 2-2,5 BANDINDA OLMALI

İstanbul Tüccarlar Kulübü Başkanı İlker Önel, reel sektörün takipteki alacaklarının her geçen gün arttığını, bunun da piyasada ciddi sıkıntılar yaratmaya başladığına dikkat çekerek, çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren birçok firmadan ticari alacaklara ilişkin yapılandırma taleplerinin geldiğini kaydetti. Bireysel tarafta son açıklanan yapılandırmada azami faiz oranının yüzde 3,11 olarak belirlendiğini hatırlatan Önel, ancak sabit olarak belirlenen bu oranın enflasyon beklentisindeki iyileşme ve Merkez Bankası’nın faizde aşağı yönlü bir politika izlemesi doğrultusunda önümüzdeki yıldan itibaren yüksek kalacağını öngördüklerini ifade etti. Bu noktada Önel, reel sektör olarak ticari borçların yapılandırılmasında yüzde 2-2,5 bandında değişken bir faiz oranıyla 3 yıl vadeli bir yapılandırmanın darboğazdaki işletmelere nefes aldıracağını sözlerine ekledi.

TİCARİDE YAPILANDIRMA ÇOK ÖNEMLİ

İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Başkanı Ahmet Öksüz, ticari alacaklara yönelik yapılandırmanın en az bireysel taraftaki yapılandırmak kadar önem taşıdığına işaret ederek, “Çünkü şu an zorda olan işletmeler yüzlerce binlerce kişiye iş imkanı sağlıyor. Eğer bu işletmeleri yaşatamazsak; bireysel tarafta sıkıntılar iş ve gelir kaybına uğrayan vatandaşlar nedeniyle daha da artar” dedi. Ticari tarafa düzenlenecek bir yapılandırmada faiz oranının yüzde 3,11’in üstünde olmaması, hatta altında olması gerektiğini dile getiren Öksüz, ayrıca faiz indirimlerinin hızlıca devam etmesi gerektiğini söyledi. Öksüz, “Şu anda borçlanma faizi hala çok yüksek. İşletmelerin kazandığını faize ödemesi mümkün değil” diye konuştu.