Bu işi yapana 25 milyar dolar hibe!

Veri merkezleri, yapay zeka, kuantum ve endüstriyel robot olmak üzere 4 programa destek sağlanacak. Endüstriyel robot yatırımlarına destekleme toplam bütçe 1 milyar dolar. Kabul edilen her yatırım için 25 milyon dolar hibe desteği sağlanacak.

Ekonomim'den Hüseyin Gökçe'nin haberine göre 2030 yılına kadar 30 milyar doların üzerinde süper desteklerin sağlanacağı Yüksek Teknoloji (HİT 30) programı kapsamında, toplam tutarı 4.4 milyar dolara ulaşan yeni destek paketi için çağrıya çıkıldı.

Bu doğrultuda, yapay zeka, kuantum ve endüstriyel robot olmak üzere 4 programa destek sağlanacak. Geçen yıl çağrıya çıkılan ve 197 milyar dolarlık destek öngören programlar ile birlikte yüksek teknolojiye yönelik çağrıya çıkılan yatırımların toplam büyüklüğü 24.5 milyar dolara ulaştı. Geçen yıl kuantum, ilk etapta 2.5 milyar liralık destek limiti bulunan güneş enerjisi yatırımlarına yaklaşık 5 milyar dolarlık talep gelmiş ve çağrı sonlandırılmıştı.

Yeni çağrıya çıkılan yatırım kalemleri ve destek unsurları

Veri merkezlerine yüzde 50’ye kadar vergi teşviki

Destek tutarı 1.5 milyar dolar olan HİT-Veri Merkezleri programı kapsamında, yüzde 50’ye kadar hibe desteği, yatırımın yüzde 70’ine kadar vergi ve gümrük istisnaları destekleri sağlanacak. Burada büyük bulut bilişim veya yapay zeka hizmet merkezleri ile entegre yatırımlar desteklenecek. Yatırımlarda asgari 30 MW’lık bilgi teknolojileri kapasitesine sahip veri merkezleri şart aranacak.

Program ile Türkiye’nin yapay zeka alanındaki rekabet gücünün artırılması ve küresel çapta rekabet edecek yetkinlikli yerli veri merkezi kapasitesini uzun vadede de garanti altına alınması amaçlanıyor.

Yapay zeka yatırımlarına yüzde 40’a kadar hibe desteği

Toplam 1.6 milyar dolarlık destek bütçesi bulunan ve alt limiti 100 milyon dolar olan yapay zeka yatırımlarında vergi desteği yatırımın yüzde 60’ına kadar verilecek. Yani sıra yatırımın yüzde 40’ına kadar hibe desteği, yüzde 70’ine kadar avantajlı finansman imkanı, yüzde 20’sine kadar pazar geliştirme desteği, donanım yatırımlarının da yüzde 20’sine kadar da hibe desteği verilecek.

Destek ile kapasite ve yetkinlikte yeni nesil bulut altyapılarının geliştirilmesi, bu altyapılar üzerinde sunulacak yapay zeka ve diğer bilişim hizmetlerinin, start-up’lardan büyük sanayi kuruluşlarına, finans kurumlarından kamuya kadar geniş bir yelpazede erişiminin sağlanması amaçlanıyor.

Kuantumda 50’şer milyon dolarlık 6 yatırıma destek

Destek bütçesi 300 milyon dolar olan kuantum yatırımlarında asgari 50 milyon dolarlık yatırım şartı bulunuyor ve kuantum hesaplama hizmeti sunan yatırımlara kaynak sağlanacak. Bu kapsamda yüzde 50’ye varan vergi teşviki, yüzde 40’a kadar hibe desteği, yüzde 70’e kadar avantajlı finansman imkanı, yüzde 20’ye kadar pazar geliştirme desteği ve donanım yatırımlarında yüzde 20’sine kadar hibe desteği verilecek.

Endüstriyel robot başına 5 bin dolar hibe

Endüstriyel robot yatırımlarına yönelik destekleme toplam bütçe 1 milyar dolar olarak belirlenirken, en az 5 bin robot üretim kapasitesi şartı bulunuyor ve her bir endüstriyel robot için 5 bin dolar hibe verilecek. Yatırımların yüzde 50’ye kadar vergi teşviki, yüzde 70’e kadar avantajlı finansman imkanı sağlanacak. Üretim şartlarına Ar-Ge merkezi ve Sürdürülebilir İnovasyon üretim şartı aranacak.

Bu kapsamda yüzde 50’ye varan vergi teşviki, yüzde 40’a kadar hibe desteği, yüzde 70’e kadar avantajlı finansman imkanı sağlanacak. Üretilen her bir robot için 5 bin dolara kadar hibe verilecek.

Kritik teşvikler

A-Kamu alım garantisi verilecek: Kamu alım gücüne sahip olduğu ürünler için, yatırım kapsamında projeye kaldıraç etkisi oluşturacak miktarda kamu alım garantisi sağlanabilecek.

B-Enerjide yüzde 50 hibe: Belirli bir süre ve limite bağlı kalınarak enerji faturalarının %50’sinin devlet tarafından ödenmesi şeklinde uygulanacak.

C-Yatırım yeri desteği: HİT 30 Programına özel olarak bu yatırım alanları, alternatifli edinm modelleri ile ücretsiz veya indirimli olarak tahsis edilebilecek.

D-Sermaye katkısı sağlanacak, faiz giderleri karşılanacak: HİT 30 kapsamındaki yatırımlara özel olarak sermaye katkısı, uygun faizli yatırım kredisi, faiz giderlerinin karşılanması gibi finansman destekleri sunulacak.