Binalarda su depolama zorunluluğu başlıyor!
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının yeni düzenlemesiyle büyük ölçekli özel ve kamu binalarında yağmur suyu hasadı ve gri su sistemleri 2026’dan itibaren mecburi hâle geliyor.
Türkiye’de 1 Ocak 2026 itibarıyla belli büyüklük ve tipteki özel ve kamu binalarında yağmur suyu ve gri su sistemlerinin kurulumu mecburiyeti başlıyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının 11 Mart’ta yayınladığı Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikle, yağmur suyu hasadı, depo hacmi 7 metreküpün üzerinde olan parsel alanı 2 bin metrekareden büyük alanlardaki yapılar, parseldeki çatı iz düşüm alanı 1000 metrekareden büyük özel yapılar ve kamu binalarında mecburi olacak. Bu sayede binalarda yıllık ortalama 6,2 milyon metreküp su tasarrufu sağlanacak. Filtreden geçirilen yağmur suyu, bahçe sulaması ve tuvalet rezervuarlarında kullanılacak.
Gri su sistemi, yatak sayısı 200’den fazla olan konaklama tesisleri, yapı inşaat alanı 10 bin metrekareden büyük AVM’ler ve yapı inşaat alanı 30 bin metrekareden büyük kamu binaları için zorunlu tutulacak ve sadece tuvalet rezervuarlarında kullanılacak. Duş, küvet ve el-yüz yıkama lavabolarından elde edilen suların arıtılmasıyla elde edilen gri su sistemi yalnızca tuvalet rezervuarlarında kullanılabilecek. Bu şekilde binalarda yıllık ortalama 4 milyon metreküp su tasarrufu sağlanacak. Yağmur suyu ve gri su sistemleriyle 1,5 yılda Mogan Gölü kadar sudan tasarruf edilmesi hedefleniyor.
ÜCRETSİZ SU AVANTAJI
Mevzuata göre, yağmur ve gri su depolama tankları binaların arka ve yan bahçelerinde yer altına gömülerek konumlandırılacak. Ön bahçeye yerleştirilecek tanklar için yoldan en az 2 metre mesafe şartı aranıyor. Depolama kapasitesi, yağmur suyu hasadında binanın bulunduğu ilin metrekareye düşen yıllık yağış ortalaması ve çatının özelliklerine göre hesaplanan yıllık toplanabilir yağmur suyu miktarının en az yüzde 6’sını karşılayacak şekilde belirlenecek. Gri su depolaması ise sistemin bağlı olduğu rezervuarlarda kullanılacak suyun en az yarısını karşılamak zorunda olacak.
Sistemler, ücretsiz su kaynağı sağlaması, afet anlarında kullanılabilirliği, düşük yatırım maliyetleri ve sel riskini azaltmasıyla dikkat çekiyor.
DÜNYADA TEŞVİK VE ZARURİLİKLER YAYGIN
Türkiye gazetesinin haberine göre, dünyada ve Türkiye’de yağmur suyu hasadı ve gri su sistemleri kullanımında hem mevzuatta hem de uygulamada birçok örnek mevcut. Almanya, yağmur suyu sistemli binalara su faturasında indirim sağlıyor. İngiltere, uygulamanın ilk yılında %100 vergi indirimi veriyor. Japonya, 30 bin metrekare üzerindeki tüm binalarda sistemi zorunlu kılıyor. Hindistan başkenti Yeni Delhi’de 100 metrekare üzerindeki bütün çatılara yağmur suyu sistemi şartı getiriliyor. ABD’de 100 binden fazla ev bahçe sulamasından içme suyuna kadar bu yöntemi kullanıyor. Avustralya, yeni konut ruhsatı vermeden önce yağmur suyu sistemi kurulmasını talep ediyor. Singapur’da şehir su ihtiyacının yüzde 5’i arıtılmış yağmur suyundan karşılanıyor. Türkiye’de ise 30 büyükşehirden 7’sinde yağmur suyu uzaklaştırma ayrık sistemine geçildi. Bunlar arasında Ankara, Diyarbakır, İstanbul ve Kocaeli bulunuyor. Ayrıca birçok özel şirkete ait fabrika ve binalarda da yağmur suları toplanarak sulama suyu olarak değerlendiriliyor.
